📝 Editoryal Not:
Prostat sağlığı, özellikle 50 yaş üstü erkekler için yaşam kalitesini doğrudan etkileyen kritik bir konudur. İyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazisi – BPH), sık görülmesine rağmen çoğu zaman geç tanı alır ve yaşam kalitesini bozarak ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu basın bülteni, BPH’nin klinik belirtileri, tanı yöntemleri ve modern tedavi seçenekleri hakkında hem hastalara hem de sağlık profesyonellerine rehber niteliğinde bilgiler sunmaktadır.
BPH’nin Görülme Sıklığı
Üroloji Uzmanı Op. Dr. Mehmet Bulut, iyi huylu prostat büyümesinin (Benign Prostat Hiperplazisi – BPH) ileri yaş erkeklerde en sık karşılaşılan ürolojik sorunlardan biri olduğunu belirtti. Dr. Bulut, “50 yaş üzeri erkeklerin yarısında, 80 yaş üzerindekilerin ise %80-90’ında prostat büyümesi görülür” diyerek, hastalığın yaygınlığına dikkat çekti.
Prostat Büyümesi ve Kanser Ayrımı
Prostat, erkek üreme sisteminde meninin sıvı kısmını üreten ve spermin taşınmasını sağlayan bezdir. İlerleyen yaşla birlikte bu bezin büyümesi doğal bir süreçtir. Ancak Dr. Bulut, prostat büyümesi ile prostat kanserinin birbirine karıştırılmaması gerektiğini vurguladı:
“Her iki durum da ileri yaş erkeklerde görülebilir, bu nedenle ayırıcı tanı büyük önem taşır. BPH kanser değildir, ancak dikkatli değerlendirme şarttır.”
Klinik Bulgular: Hangi Belirtilere Dikkat Edilmeli?
Prostat büyümesi, idrar yolunu sıkıştırarak çeşitli yakınmalara yol açar. Dr. Bulut’un uyarıları:
İdrar yaparken zorlanma, uzun sürede boşaltma,
Gece birden fazla kez idrara kalkma,
Ani ve sık idrara çıkma ihtiyacı,
Zayıf, kesik veya damlayan idrar akımı,
Mesaneyi tam boşaltamama hissi,
İdrar kaçırma.
Bu belirtiler yalnızca yaşam kalitesini etkilemekle kalmaz, uzun vadede mesane fonksiyonlarında kalıcı bozulmalara da neden olabilir.
Tanı ve Tedavi Süreci
BPH şüphesiyle başvuran hastalarda; fizik muayene, rektal tuşe, PSA testi, idrar tahlili, ultrasonografi ve üroflowmetri yapılmaktadır. Gerektiğinde sistoskopi veya MR gibi ileri görüntüleme yöntemlerine başvurulur.
Her prostat büyümesinin tedavi gerektirmediğini belirten Dr. Bulut, hafif şikâyetlerde yaşam tarzı düzenlemelerinin yeterli olabileceğini söyledi. Ancak idrar yapamama, böbrek fonksiyon bozukluğu veya ciddi semptom artışı tedaviyi zorunlu kılar.
Güncel Tedavi Yöntemleri
İlaç tedavisi: Alfa-blokerler ve 5-alfa redüktaz inhibitörleri ile idrar akışı kolaylaştırılır ve prostat hacmi küçültülür.
Cerrahi yöntemler: TUR-P, lazer enükleasyon (HoLEP, Greenlight) ve açık prostatektomi gibi yöntemlerle prostat dokusu çıkarılır.
Yaşam Tarzı Önerileri
Prostat sağlığını korumada günlük alışkanlıklar büyük rol oynar. Dr. Bulut’un önerileri şunlardır:
Akşamları aşırı sıvı tüketiminden kaçınmak,
Alkol ve kafein alımını sınırlandırmak,
Tuvalet ihtiyacını ertelememek,
Düzenli egzersiz yapmak,
Sağlıklı ve lifli beslenmek,
Sigara bırakmak,
Yıllık üroloji kontrollerini ihmal etmemek.
Erken Tanının Önemi
Op. Dr. Mehmet Bulut, “Prostat büyümesi yaşam kalitesini düşürse de, erken tanı ve uygun tedaviyle kontrol altına alınabilir. Belirtiler başladığında zaman kaybetmeden üroloji uzmanına başvurmak, ileride daha ciddi sağlık sorunlarının önüne geçer” diyerek erken tanının önemini vurguladı.
