📝 Editoryal Not:
Bu haber, kalp krizi riskinin gece saatlerinde artmasının biyolojik ve klinik nedenlerini ele alıyor. Özellikle sirkadiyen ritim, uyku düzeni, hormon salgıları ve uyku apnesi gibi faktörlerin kalp damar sağlığı üzerindeki etkilerini detaylandırıyor. Sağlık profesyonelleri için erken müdahale ve risk yönetimi stratejilerini vurgulayan içerik, gece saatlerinde kalp sağlığını korumaya yönelik önlemler hakkında bilimsel bakış açısı sunmaktadır.
Toplumda kalp krizi vakalarının sıklıkla gece veya sabaha karşı gerçekleştiği bilinmektedir. Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, bu durumun tesadüf olmadığını vurguluyor:
“03.00-07.00 saatleri arasında kalp krizi veya ritim bozukluğu riski artar. Bunun temel nedeni, vücudumuzun biyolojik saati olan sirkadiyen ritimdir. Sabaha karşı salgılanan kortizol ve katekolamin hormonları, tansiyon, nabız ve pıhtılaşmayı artırır, damarları daraltır. Özellikle damar tıkanıklığı olan bireylerde kalp krizi riski bu saatlerde yükselir.”
Sirkadiyen Ritim ve Kalp Sağlığı
Vücudun biyolojik saatinin bozulması, kalp damar sistemi üzerinde çok yönlü olumsuz etkilere yol açabilir. Gece vardiyasında çalışanlar, sık seyahat edenler ve jet lag yaşayanlar, düzensiz uyku ve beslenme nedeniyle stres hormonlarının artışına maruz kalır. Uzun vadede bu durum, kalp hastalıkları riskini yükseltir. Dr. Alagiç, kalp sağlığını korumak için sigara kullanımı, sedanter yaşam, yüksek kolesterol ve obezite gibi risk faktörlerinin kontrol edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Erken Müdahale Hayat Kurtarıyor
Kalp krizinde zamanında müdahale kritik önem taşır. Dr. Alagiç, özellikle gece saatlerinde ortaya çıkan belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden sağlık merkezine başvurulması gerektiğini söylüyor. Önemli belirtiler şunlardır:
- Göğüste sıkışma, baskı veya yanma
- Ağrının sol kola, çeneye veya sırta yayılması
- Nefes darlığı, soğuk terleme, baş dönmesi, bayılma
- Çarpıntı, bilinç değişikliği veya panik hissi
Hastaların ambulansı beklerken gereksiz fiziksel efordan kaçınması ve yalnız yaşıyorsa dış kapıyı açık bırakması önerilir.
Uyku Apnesi ve Kalp Krizi Riski
Gece saatlerinde kalp krizini tetikleyen bir diğer faktör uyku apnesidir. Ara ara nefesin durmasıyla seyreden uyku apnesi, kalp damar sağlığını olumsuz etkileyebilir. Dr. Alagiç, bu nedenle uyku apnesi tanısı almış bireylerin polisomnografi testi ile değerlendirilmelerini ve gerekli tedaviyi uygulamalarını öneriyor.
Gece Kalp Sağlığını Korumak İçin 6 Öneri
- Her gün aynı saatte uyuyup uyanarak sirkadiyen ritmi koruyun.
- Yatmadan önce ağır yemek, alkol ve kafein tüketiminden kaçının.
- Fiziksel aktiviteleri günün erken saatlerine planlayın; uyku öncesi bedensel efordan kaçının.
- Nefes egzersizi ve meditasyon ile günlük stres düzeyini azaltın.
- Gece hipertansiyonu olan veya düzenli ilaç kullanan kişiler, gece dozlarını doktor kontrolünde ayarlamalıdır.
- Uyku bozukluğu yaşayanlar, polisomnografi testi ile uyku apnesi açısından değerlendirilmelidir.
