📝 Editoryal Not:
Alzheimer, günümüzde en sık görülen demans türü olup bireyin ve ailesinin yaşamını derinden etkileyen bir hastalık. Erken teşhis ve risk faktörlerinin bilinmesi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmada kritik önem taşıyor. Bu nedenle Prof. Dr. Yaşar Kütükçü’nün vurguladığı risk faktörleri, hem önleyici yaklaşımlar hem de farkındalık açısından değerli bilgiler sunuyor.
Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Kütükçü uyarıyor: “Alzheimer’ın kesin nedeni bilinmese de bazı faktörler riski önemli ölçüde artırıyor.”
Demansın en yaygın nedeni olan Alzheimer hastalığı, beynin yapısında ve işleyişinde geri dönüşü olmayan değişikliklere yol açıyor. Yaşlanmanın doğal bir sonucu olmamakla birlikte, en önemli risk faktörü 65 yaş ve üzeri olmak.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Yaşar Kütükçü, Alzheimer’ın beyinde amiloid ve tau proteinlerinin birikimiyle sinir hücrelerinde fonksiyon kaybı geliştiğini ve bunun sonucunda hücrelerin zamanla öldüğünü belirtiyor. Hastalık ilerledikçe hafıza, düşünme, dil, davranış ve sosyal yetenekler kayboluyor.
Alzheimer Evreleri ve Belirtileri
- Erken evre: Unutkanlık, kelime bulmada güçlük, plan yapma ve problem çözmede zorlanma.
- Orta evre: Artan hafıza kaybı, kafa karışıklığı, yakınlarını tanımada güçlük, kişisel bakımda yardıma ihtiyaç.
- İleri evre: Hafızanın neredeyse tamamen kaybolması, yemek yeme, yürüme ve konuşma gibi temel ihtiyaçlar için bile yardıma bağımlılık.
Tedavi Yaklaşımı
Alzheimer’ın kesin tedavisi olmasa da mevcut ilaç ve yöntemlerle ilerleme yavaşlatılabiliyor, davranışsal sorunlar kontrol altına alınabiliyor ve hastaların yaşam kalitesi korunabiliyor. Prof. Dr. Kütükçü, erken teşhisin ve hasta yakınlarının desteğinin önemine dikkat çekiyor.
Alzheimer Riskini Artıran 8 Faktör
- İleri yaş – 65 yaş üstünde risk belirgin şekilde artar.
- Genetik yatkınlık – Ailede Alzheimer öyküsü bulunması riski yükseltir.
- Zihinsel aktivite eksikliği – Okuma, öğrenme, bulmaca gibi etkinliklerin azlığı.
- Fiziksel travmalar – Ciddi kafa yaralanmaları veya tekrarlayan darbeler.
- Damar sağlığı problemleri – Hipertansiyon, diyabet, obezite, kolesterol yüksekliği.
- Uyku bozuklukları – Kronik uyku apnesi veya yetersiz uyku.
- Sigara ve aşırı alkol kullanımı – Beyin hücrelerine zarar vererek demans riskini artırır.
- Hareketsiz yaşam tarzı – Hem kalp-damar hem de beyin sağlığını olumsuz etkiler.
