📝 Editoryal Not:
Kemik ve yumuşak doku tümörleri nadir görülse de özellikle çocukluk ve orta yaş grubunda ortaya çıkabilmeleri, erken tanının önemini artırıyor. İyi huylu tümörlerin çoğu basit cerrahi ile tedavi edilebilirken, kötü huylu tümörler hızla ilerleyip hayati risk oluşturabiliyor. Bu nedenle belirtilerin ciddiye alınması, doğru tanı yöntemlerinin uygulanması ve multidisipliner tedavi yaklaşımı büyük önem taşıyor.
Memorial Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Şefik Murat Arıkan, kemik ve yumuşak doku tümörleri hakkında uyarılarda bulundu. Çocukluk çağında ve 40’lı yaşlardan sonra daha sık görülen bu tümörler, ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor.
İyi Huylu ve Kötü Huylu Tümörler
- İyi huylu kemik tümörleri (ör. lipomlar): Yavaş ilerler, kozmetik sorun veya ağrıya neden olduklarında cerrahi ile çıkarılabilir.
- Kötü huylu tümörler (ör. liposarkomlar, osteosarkom, Ewing sarkom): Hızla büyüyerek çevre dokulara ve uzak organlara metastaz yapabilir, hayati risk taşır. Bu nedenle erken teşhis ve hızlı tedavi kritik önem taşır.
Kemik ve Yumuşak Doku Tümörlerinin 5 Önemli Belirtisi
- Vücudun herhangi bir bölgesinde sonradan gelişen şişlikler
- Eklemlerde hareket kısıtlılığı
- Geçmeyen, inatçı kemik ağrıları
- Sebepsiz topallama veya aksamalar
- Gece uykudan uyandıran şiddetli ağrılar
Bu belirtiler görüldüğünde, mutlaka bu alanda uzmanlaşmış bir merkeze başvurulmalıdır.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
- Tanıda röntgen, MR, BT ve PET gibi görüntüleme yöntemleri, ardından biyopsi uygulanır.
- Tedavi planı tümörün türüne ve evresine göre belirlenir.
- Cerrahi sonrası protez, plak-vida veya biyolojik rekonstrüksiyon ile kemik güçlendirilir.
- Gerekli durumlarda radyoterapi ve kemoterapi eklenir.
Prof. Dr. Arıkan, “Erken tanı sayesinde 20–30 yıl önce %40 olan amputasyon oranları günümüzde %3–4’e kadar düşmüştür. Hastaların büyük çoğunluğu uzuvlarını koruyabilmektedir” diyor.
Multidisipliner Yaklaşım Şart
Başarılı bir tedavi için ortopedi, onkoloji, radyoloji, radyasyon onkolojisi, nükleer tıp ve fizik tedavi uzmanlarının bir arada değerlendirme yapması gerekiyor. Multidisipliner yaklaşım, hem tedavi başarısını hem de hastaların yaşam kalitesini artırıyor.
