📝 Editoryal Not:
Çocuklarda dijital ekran kullanımının giderek artması, yalnızca eğitim ve eğlence alışkanlıklarını değil aynı zamanda göz sağlığını da önemli ölçüde etkilemektedir. Türk Oftalmoloji Derneği’nin uyarıları, göz kuruluğu ve şaşılık gibi sorunların artık erken yaşlarda görülebildiğini ortaya koyuyor. Bu basın bülteni, ailelere ve sağlık profesyonellerine çocukların ekran kullanım süresinin sınırlandırılması gerektiğini bilimsel bir bakış açısıyla hatırlatıyor.
Türk Oftalmoloji Derneği Genel Başkanı Prof. Dr. Huban Atilla, ekran karşısında geçirilen sürenin çocuklarda göz kuruluğu ve şaşılık gelişme riskini artırdığını vurguladı. Daha önce erişkin döneme özgü bir sağlık sorunu olarak kabul edilen göz kuruluğu, artık çocukluk çağında da sıkça görülüyor.
Ekran Kullanım Yaşı Küçülüyor
Akıllı telefon, tablet ve bilgisayarların günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline geldiğini belirten Prof. Dr. Atilla, ekran kullanım yaşının giderek düştüğünü ifade etti. Özellikle okul çağındaki çocukların ödev ve ders takibinde yoğun ekran kullanımı; oyun ve film izleme gibi aktivitelerle birleştiğinde günlük ekran süresi daha da artıyor.
Göz Kuruluğu ve Miyopiye Etkisi
Prof. Dr. Atilla, ışıklı ekranlara uzun süre yakından bakmanın göz yüzeyinde kuruluğa yol açtığını, ayrıca miyopi (uzağı görememe) gelişimini de hızlandırdığını aktardı. Özellikle karanlık ortamda telefon ve tablet kullanımı, bu riskleri daha da artırıyor. Uzun süreli yakın çalışmalar ve düzeltilmemiş göz kusurları, çocuklarda göz kaymasına (şaşılık) neden olabiliyor. Pandemi döneminde artan ekran kullanımıyla birlikte şaşılık vakalarında belirgin bir artış gözlemlendi.
Göz Kırpma Alışkanlığının Önemi
Ekran kullanımında göz kırpma refleksinin azaldığını belirten Prof. Dr. Atilla, bunun gözyaşının göze yeterince dağılmamasına ve kuruluk şikayetlerinin artmasına yol açtığını ifade etti. Yanma, batma, bulanık görme, tik veya göz kısma gibi belirtilerin çocuklarda giderek daha fazla görüldüğüne dikkat çekti.
Uzmanlardan Öneriler
Prof. Dr. Atilla, çocuklarda göz sağlığını korumak için şu önerilerde bulundu:
- Toplam ekran süresi sınırlandırılmalı,
- Her 20 dakikada bir mola verilmeli,
- Cihazlar en az 40 cm mesafeden kullanılmalı.
Bu basit önlemlerle, çocukların göz sağlığının korunması ve ileride oluşabilecek görme problemlerinin önüne geçilmesi mümkün olabilir.
