📝 Editoryal Not:
İleri evre akciğer kanserinde pıhtılaşma riski, hastaların morbiditesini ve mortalitesini artıran ciddi bir komplikasyondur. Bu basın bülteni, pıhtılaşmanın patofizyolojisi, klinik belirtileri, risk faktörleri ve güncel tedavi yaklaşımlarını sağlık profesyonelleri için bilimsel ve anlaşılır bir dille özetleyerek, erken tanı ve uygun yönetim için farkındalığın artırılmasına katkı sağlamaktadır.
İleri evre akciğer kanseri, hastalarda hem arteriyel hem de venöz tromboembolik komplikasyonların (pıhtılaşma olaylarının) artmasına neden olarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyen önemli bir durumdur. Göğüs Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Özkan Demirhan, onkolojik tedavi alan hastalarda pıhtılaşma riskinin ciddi bir sağlık sorunu olduğunu vurgulamaktadır.
Pıhtılaşmanın Klinik Önemi ve Risk Faktörleri
Kanser hastalarında pıhtılaşma riski, tümörün biyolojik etkileri, immün yanıt ve tedavi protokolleri nedeniyle artmaktadır. Özellikle kemoterapi gibi damar iç yüzeyine hasar veren tedaviler, endotel disfonksiyonuna yol açarak tromboz riskini yükseltir. Bu risk, akciğer kanseri gibi ileri evre malignitelerde daha belirgindir. Ayrıca, hastanın hareketsizliği, obezite ve östrojen içeren tedaviler gibi ek risk faktörleri de tromboz gelişimini kolaylaştırır.
Klinik Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Tromboz erken dönemde asemptomatik olabilir ancak tipik olarak bacaklarda veya kollarda şişlik, ağrı, kızarıklık ve sıcaklık artışıyla kendini gösterebilir. Pulmoner emboli durumunda ani nefes darlığı, göğüs ağrısı ve çarpıntı gibi acil klinik belirtiler ortaya çıkar. Tanı için Doppler ultrasonografi, BT anjiyografi ve D-dimer testleri gibi radyolojik ve laboratuvar tetkikleri kullanılmaktadır.
Tedavi ve Önleyici Yaklaşımlar
Tromboz tedavisinde antikoagülan ajanlar (heparin türevleri ve doğrudan oral antikoagülanlar – DOAC) anahtar role sahiptir. Tedavi süresi hastanın klinik durumuna göre 3-6 ay arasında değişir ve kanama riski nedeniyle uzman hekim kontrolünde olmalıdır. Destekleyici olarak varis çorapları, yeterli hidrasyon, hareket teşviki ve sigara bırakılması önemlidir. Ayrıca genetik yatkınlığı olan hastaların takibi de önerilmektedir.
Sonuç olarak, ileri evre akciğer kanserinde pıhtılaşma riski multidisipliner yaklaşım gerektiren, erken tanı ve uygun tedavi ile komplikasyonların önlenebileceği bir durumdur. Sağlık profesyonellerinin bu konuda bilinçlendirilmesi, hastaların yaşam kalitesinin artırılması için kritik öneme sahiptir.
