📝 Editoryal Not:
Gıda intoleransları, toplumda giderek daha sık karşılaşılan bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Ancak intolerans kavramı, alerjiden farklı olup çoğu zaman yanlış anlaşılabilmektedir. Doğru tanı ve profesyonel beslenme planı ile hem sindirim sistemi hem de genel yaşam kalitesinde önemli iyileşmeler sağlanabilir. Bu basın bülteni, sağlık profesyonellerine intolerans testlerinin doğru kullanımı ve kişiye özel beslenme planlarının klinik faydaları hakkında bilimsel ve pratik bilgiler sunmaktadır.
Son yıllarda beslenme kaynaklı sağlık sorunlarının artmasıyla birlikte gıda intolerans testleri giderek daha fazla önem kazanıyor. Kan örneği üzerinden gerçekleştirilen bu testler, yaklaşık 10 gün içinde kişinin hangi gıdalara intolerans gösterdiğini ve yerine hangi alternatif besinlerin tercih edilebileceğini ortaya koyuyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, testlerin doğru ve güvenilir sonuç verebilmesi için mutlaka uzman merkezlerde ve hekim kontrolünde yapılması gerektiğini vurguluyor. Örnek, intolerans derecelerinin farklı renklerle belirlendiğini, bu nedenle sonuçların kişiye özel değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. İlgili gıdanın bir süre diyetten çıkarıldıktan sonra kontrollü şekilde tekrar dahil edilmesinin en sağlıklı yaklaşım olduğunu ifade ediyor.
Doğru Yönlendirme ve Kişiye Özel Plan
Gaz, şişkinlik ve mide ağrısı gibi nedeni belirsiz sindirim şikayetlerinde intolerans testleri yol gösterici olabiliyor. Ayrıca, test sonuçları yalnızca sakıncalı gıdaları belirlemekle kalmıyor, aynı zamanda benzer besin değerlerine sahip alternatifleri de sunuyor. Örnek, intoleranslı gıdaların tamamen yasaklanmasının kısa vadede sorun oluşturmayacağını, ancak uzun vadede besin eksikliklerini önlemek için diyetisyen eşliğinde kişiye özel plan hazırlanmasının kritik olduğunu vurguluyor.
Mucize Beklentisinden Kaçınmak Gerekir
Tuba Örnek, eliminasyon diyetlerinin “herkese uygun mucize yöntemler” olmadığını belirtiyor:
“Bu diyetler, yalnızca gerekli durumlarda ve tıbben uygun görüldüğünde, doğru planlama ve uzman desteğiyle uygulandığında fayda sağlar. Bilimsel temeli olmayan ya da kişiye yanlış biçimde uygulanan yöntemler ise hatalı sonuçlara yol açabilir.”
İntoleranslara Uygun Beslenmenin 10 Faydası
Beslenme ve Diyet Uzmanı Tuba Örnek, intoleranslara uygun bir beslenme planının sağlayacağı faydaları şöyle sıralıyor:
Sindirim sorunları azalır; gaz, şişkinlik ve mide ağrısı kontrol altına alınır.
Gün içindeki halsizlik azalır, kişi daha enerjik hisseder.
Egzama ve akne gibi bazı cilt sorunları hafifleyebilir.
Ödem ve metabolizma sorunları kontrol altına alınarak kilo yönetimi kolaylaşır.
Kişiye özel ve dengeli bir beslenme planı hazırlanabilir.
Bağışıklık sistemi daha verimli çalışır.
Kronik yorgunluk şikayetleri azalabilir.
Migren ataklarını tetikleyen gıdalar saptanır ve baş ağrıları hafifleyebilir.
Sindirim sistemi rahatladığında uyku kalitesi artar.
Fiziksel ve ruhsal iyilik hali güçlenir, yaşam kalitesi yükselir.