📝 Editoryal Not:
Kalp-damar hastalıkları, dünya genelinde başlıca ölüm nedenleri arasında yer alıyor. Bu basın bülteni, kardiyovasküler sağlığın korunmasına katkı sağlayabilecek bilimsel olarak desteklenen besinleri tanıtarak, sağlık profesyonellerine hem hasta eğitiminde hem de önleyici tıp uygulamalarında rehberlik edecek nitelikte bilgiler sunuyor. Uzman görüşüne dayanan içerik, beslenme alışkanlıklarının hastalık riskini nasıl etkileyebileceğini anlaşılır bir dille özetliyor.
Günümüz yaşam koşulları; stres, fiziksel hareketsizlik ve dengesiz beslenme gibi faktörlerle kalp-damar sağlığını olumsuz etkilemektedir. Kalbin günde ortalama 100 bin kez atarak vücuda kan pompaladığını hatırlatan Anadolu Sağlık Ataşehir Tıp Merkezi Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nevrez Koylan, “Kalp sağlığının korunması yalnızca kardiyovasküler hastalıklardan korunmak açısından değil, tüm vücut sistemlerinin sağlıklı işleyişi için de hayati önem taşır” dedi. Koylan, damar sağlığını desteklemek amacıyla işlenmiş gıdalardan uzak durmanın, aşırı tuz ve trans yağ tüketimini azaltmanın kritik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Koylan’ın önerdiği, bilimsel araştırmalarla desteklenen 10 besin şu şekilde:
Yaban Mersini
İçeriğindeki antosiyanin ve diğer antioksidan bileşikler, oksidatif stresi azaltarak damar elastikiyetini artırır. Bu da kan akışını düzenleyerek dolaşım sistemi üzerinde olumlu etki sağlar.
Yağlı Balıklar (Somon, sardalya, uskumru)
Omega-3 yağ asitleri bakımından zengin olan bu balıklar, sistemik inflamasyonu azaltır, kan basıncını dengeler ve ateroskleroz riskini düşürür. Amerikan Kalp Derneği, haftada en az 2 porsiyon tüketimi önermektedir.
Sızma Zeytinyağı
Polifenol ve tekli doymamış yağ asitleri içeriği sayesinde damar sertliğini azaltır. Akdeniz diyetiyle entegre kullanımı, kardiyovasküler olayların sıklığını önemli ölçüde düşürebilir.
Ispanak
Folat, magnezyum ve nitrat açısından zengin olan ıspanak, damar genişlemesini teşvik eder. Yapraklı yeşil sebzeler, endotelyal fonksiyonları iyileştirme potansiyeline sahiptir.
Bitter Çikolata (%70 ve üzeri kakao içeren)
Flavonoid içeriği sayesinde damar genişlemesini destekler, kan akışını iyileştirir ve hafif tansiyon düşürücü etkiler gösterebilir.
Ceviz
Bitkisel omega-3 kaynağı olan alfa-linolenik asit ve E vitamini ile damar duvarlarını korur. Circulation dergisinde yayımlanan çalışmalar, ceviz tüketiminin LDL kolesterolü düşürdüğünü ve damar sertliğini azalttığını göstermektedir.
Domates
Likopen içeriğiyle antioksidan etkiler gösterir. Damar endotelinin fonksiyonlarını destekleyerek ateroskleroz riskini azaltabilir.
Yulaf
İçeriğindeki beta-glukan adlı çözünür lif, kolesterolü düşürür ve damar duvarlarını koruyarak dolaylı olarak kalp sağlığını destekler.
Sarımsak
Allicin adlı biyoaktif bileşik sayesinde damar gevşemesi sağlar ve kan basıncını düşürmeye yardımcı olur. Düzenli tüketimi, hipertansiyon yönetiminde destekleyici olabilir.
Yeşil Çay
Polifenol içeriğiyle damar içi iltihabı azaltır, kolesterol profilini iyileştirir. Bazı klinik çalışmalar, düzenli yeşil çay tüketiminin kardiyovasküler olay riskini azalttığını göstermektedir.
Prof. Dr. Koylan, bu besinlerin kalp sağlığına olumlu etkilerine ek olarak, genel yaşam tarzı değişikliklerinin de ihmal edilmemesi gerektiğini şu sözlerle vurguladı: “Beslenme alışkanlıklarının yanı sıra egzersiz, stres yönetimi ve sigarasız bir yaşam, kalp sağlığını korumada temel yaklaşımlardır. Damar sistemini korumak, yalnızca kalp hastalıklarını değil, inme ve böbrek yetmezliği gibi birçok sistemik hastalığı da önlemeye yardımcı olur.”