Koku ve tat alma duyularımız yalnızca yemeklerden keyif almamızı sağlamaz; aynı zamanda hafıza, duygular ve sosyal etkileşimler üzerinde de büyük bir etkiye sahiptir. Ancak bu duyuların kaybı, sanıldığından çok daha ciddi hastalıkların erken belirtisi olabilir.
Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Tekeli, “Birçok kişi tat alma duyusunu kaybettiğini düşünerek doktora başvuruyor, ancak aslında koku alma bozukluğu yaşadığını öğrenince şaşırıyor. Koku ve tat duyuları birbiriyle çok yakından bağlantılı olduğu için birindeki kayıp, diğerinde de sorun yaşanmasına neden olabiliyor” dedi.
Türkiye’de 4 Milyon Kişi Koku Kaybı Yaşıyor, Çoğu Bunun Farkında Bile Değil!
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Tekeli, tat ve koku alma bozukluklarının sanıldığından daha yaygın olduğunu belirterek, “Araştırmalar, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %15’inde bu sorunun görüldüğünü gösteriyor. Türkiye’de ise yaklaşık 4 milyon kişi tat veya koku alma problemi yaşıyor. Özellikle 50 yaşın üzerindeki bireylerde koku kaybı daha sık görülüyor ve bu oran %25’e kadar çıkabiliyor” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Günlük Hayatı ve Sağlığı Tehdit Ediyor
Koku ve tat alma kaybı, sadece yemeklerden aldığımız keyfi değil, günlük yaşamda güvenliği de tehdit ediyor. Doç. Dr. Tekeli, “Özellikle yalnız yaşayan yaşlı bireylerde koku kaybı nedeniyle doğalgaz sızıntısını fark edememe, bozulmuş gıdaları tüketme gibi hayati riskler doğabiliyor” diyerek bu durumun önemine dikkat çekti ve kişisel hijyen farkındalığının azalmasının sosyal hayatta da olumsuz sonuçlara yol açabileceğini belirtti.
Koku Kaybı, Alzheimer ve Parkinson’un İlk Belirtisi Olabilir
Koku kaybı, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların ilk belirtilerinden biri olabilir. Doç. Dr. Tekeli, “Yapılan çalışmalar gösteriyor ki, Parkinson teşhisi konulmadan yaklaşık dört yıl önce, Alzheimer tanısı almadan ise iki yıl önce koku fonksiyonlarında bozulma yaşanıyor” diyerek bu hastalıkların erken teşhisinde koku testlerinin önemini vurguladı.
Tedavisi Mümkün mü? Koku ve tat bozukluklarının tedavisinde, öncelikle altta yatan nedenin tespit edilmesi gerekiyor. Doç. Dr. Tekeli, “Bazı hastalarda medikal ya da cerrahi tedaviler uygulanabilirken, özellikle enfeksiyon kaynaklı kayıplarda koku rehabilitasyonu ile bu duyular geri kazanılabiliyor” dedi. Bu kapsamda, hastalara belirli kokuların günlük olarak koklatıldığı özel koku rehabilitasyonu yöntemleri uygulanıyor.
