📝 Editoryal Not:
Obezite, modern çağın en ciddi sağlık sorunlarından biri olup yaşam süresini kısaltan ve birçok kronik hastalığa zemin hazırlayan bir hastalıktır. Bu basın bülteni, obezite cerrahisinin yalnızca kilo verme yöntemi olmadığını, aynı zamanda diyabet, hipertansiyon ve uyku apnesi gibi hastalıkların kontrolünde de etkili olduğunu bilimsel veriler ışığında ortaya koyuyor. Sağlık profesyonelleri için obezite cerrahisinin güncel endikasyonlarını, yöntemlerini ve hasta yönetiminde dikkat edilmesi gereken noktaları özetlemektedir.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından “modern çağın salgını” olarak tanımlanan obezite, küresel ölçekte hızla artmaktadır. Günümüzde her 8 kişiden 1’i obezite hastasıdır. Türkiye’de ise tablo daha çarpıcıdır: Yetişkinlerin yaklaşık %32’si obez, nüfusun %66’sı fazla kiloludur. Bu oranlar, Türkiye’yi Avrupa’nın en kilolu ülkelerinden biri haline getirmektedir.
Acıbadem Bakırköy Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Eyüp Gemici, ağır obezitenin yaşam süresini ortalama 8–10 yıl kısalttığını belirterek, cerrahi tedavinin yaşam beklentisini ve kalitesini artırabileceğini vurguluyor.
Obezite Cerrahisinin Amaçları
Obezite cerrahisi, yalnızca kilo kaybını değil, obezitenin yol açtığı tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi, infertilite ve kalp-damar hastalıklarının kontrolünü de hedefler. Doç. Dr. Gemici, “Obezite cerrahisi, doğru hastada uygulandığında ömrü uzatan ve yaşam kalitesini artıran etkili bir tedavi yöntemidir” diyor.
Cerrahi İçin Uygun Hasta Profili
Uluslararası kılavuzlara göre:
- VKİ ≥ 40 kg/m² olan hastalarda,
- VKİ 35–40 kg/m² aralığında olup ek hastalığı (diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi) bulunanlarda cerrahi tedavi önerilmektedir.
- Yeni veriler, VKİ 30–34,9 aralığında olup kontrolsüz tip 2 diyabeti bulunan hastalarda da fayda sağlayabileceğini göstermektedir.
Her hasta, cerrah, endokrinolog, anestezi uzmanı, diyetisyen ve psikiyatristten oluşan multidisipliner bir kurul tarafından değerlendirilmektedir.
Güncel Cerrahi Yöntemler
- Sleeve Gastrektomi (Tüp Mide): Midenin %70–80’i çıkarılır, iştah hormonu (ghrelin) azalır.
- Roux-en-Y Gastrik Bypass: Küçük mide poşu ve bağırsak yeniden düzenlenir; hem kilo kaybı hem metabolik kontrol sağlar.
- Mini Gastrik Bypass: Daha kısa sürede uygulanabilir, tek bağlantı gerektirir.
Riskler ve Güvenlik
Her cerrahi girişimde olduğu gibi obezite cerrahisinin de riskleri vardır. Ancak laparoskopik teknikler, güvenli anestezi uygulamaları ve deneyimli cerrahlar sayesinde ölüm oranı %0,1 civarındadır. Bu oran, safra kesesi ameliyatıyla benzerdir.
Ameliyat Sonrası Süreç
- Taburculuk: 3–4 gün içinde
- İşe dönüş: Masa başı işlerde 1–2 hafta, aktif işlerde 3–4 hafta
- Spor aktivitelerine dönüş: 6–8 hafta
- Kilo kaybı: İlk 6 ayda fazla kiloların %50’si, 1 yıl sonunda %60–80’i verilir.
Ancak kalıcı başarı için düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, protein önceliği, vitamin-mineral takviyeleri ve doktor-diyetisyen kontrollerine uyum kritik önem taşır.
