Sağlık hizmetlerinin hızlandırılmasını amaçlayan kanun teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
Yasayla, insanlar üzerinde gerçekleştirilecek klinik araştırmalara katılacak gönüllülerin hakları ve insanlar üzerindeki bilimsel araştırmaların usul ve esasları da düzenleniyor. Klinik araştırmaları etik yönden değerlendirmek amacıyla, etik kurullar ve klinik araştırmalarla ilgili konularda Sağlık Bakanlığına görüş bildirmek üzere Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu oluşturulacak. Buna göre, bir tedavi yöntemi ve ilacın ilmi araştırma amacıyla insanlar üzerinde kullanılabilmesi için Sağlık Bakanlığından izin alınması gerekecek.
Ayrıca, araştırmanın öncelikle insan dışı deney ortamında veya yeterli sayıda hayvan üzerinde yapılmış olması, ulaşılan ilmi verilerin, varılmak istenen hedefe ulaşmak açısından bunların insan üzerinde de yapılmasını gerekli kılması, araştırmanın insan sağlığı üzerinde öngörülebilir zararlı ve kalıcı bir etki bırakmaması, araştırma sırasında kişiye insan onuruyla bağdaşmayacak ölçüde acı verici yöntemlerin uygulanmaması, araştırmayla varılmak istenen amacın, bunun kişiye yüklediği külfete ve kişinin sağlığı üzerindeki tehlikeye göre daha ağır basması, üzerinde araştırma yapılacak ilgilinin, araştırmanın mahiyet ve sonuçlar hakkında yeterli bilgilendirmeye dayalı olarak yazılı rızasının olması ve bu rızanın herhangi bir menfaat teminine bağlı bulunmaması şart olacak.
Bu araştırmalar, üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezleri, üniversitelere bağlı onaylanmış araştırma-geliştirme merkezleri, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi ile Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma hastaneleri ile yapılabilecek. Üzerinde araştırma yapılacak gönüllü, iznini araştırmanın her aşamasında geri alabilecek. Konuya ilişkin “Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu” oluşturulacak. Kurul, Sağlık Bakanlığı müsteşarı veya uygun göreceği bir müsteşar yardımcısının başkanlığında, tıbbın cerrahi, dahili ve temel bilimlerinden bakanlıkça seçilen uzmanlığını almış veya doktorasını yapmış üçer kişi, birer klinik psikolog ve ilahiyatçı ile bakanlık 1. hukuk müşaviri veya görevlendireceği bir hukuk müşavirinden oluşacak.
Meme kanserlerinin teşhis araçlarından biri olan ve kanser taramalarında kullanılan mamografinin radyoloji uzmanı tarafından daha hızlı ve etkili değerlendirilmesi amacıyla, mamografi teknikerliği de kanunla tanımlanıyor.
GÖREV TANIMLARI YENİDEN DÜZENLENİYOR
Diploması veya meslek belgesi olmadan meslek mensuplarının yetkisinde olan bir işi yapan veya bu unvanı takınanlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 200 günden 500 güne kadar adli para cezası verilecek. Yardımcı personel, çalıştığı alanla ilgili 1 yıl içerisinde eğitim alacak. Eğitimin ardından açılacak sınavda başarılı olan yardımcı personelin işlerine devam etmeleri sağlanacak. Eğitimde geçecek 1 yıl sürecince herhangi bir cezai yaptırım uygulanmayacak.
Sağlık kuruluşlarında, ruh sağlığı hizmet ve uygulamalarında bakanlıkça belirlenen sürelerde çalıştığını ve belli bir uygulamanın tecrübesini kazandığını belgeleyen psikologlara, sınavlarda başarılı olmak kaydıyla çalıştığı ve tecrübe kazandığı alanda tıbbi uygulamalarda görev alma yetkisi verilecek. Odyoloji ile dil ve konuşma terapistliği alanlarında yüksek lisans veya doktora eğitimi yapanlar ile bu alanlarda yüksek lisans ve doktora eğitimine devam edenlerden eğitimlerini tamamlayanlar, yüksek lisans veya doktora eğitimi yaptığı alanda unvan kullanabilecek.
YENİ UZMANLIK ALANLARI
Kanuna göre, acil tıp’ta uzmanlık eğitim süresi 5 yıldan 4 yıla indiriliyor. “Genetik hastalıklar” yeni uzmanlık dalı olarak oluşturuluyor. Bu uzmanlık dalının eğitim süresi 4 yıl olacak. Diş hekimliğinde de yeni uzmanlık alanları oluşturuluyor. Eğitim süresi 4 yıl olan ağız, diş ve çene cerrahisi, eğitim süresi 3 yıl olan ağız, diş ve çene radyolojisi, eğitim süresi 3 yıl olan çocuk diş hekimliği ile eğitim süresi 3 yıl olan restoratif diş tedavisi yeni uzmanlık dalları oldu. Bir yeni yan dal da oluşturuluyor. Eğitim süresi 3 yıl olan “gelişimsel pediatri” yeni yan dal olarak belirlendi.
Öte yandan, Sağlık Bakanlığı, Tıpta Uzmanlık Kurulunun kararı üzerine tıpta uzmanlık sürelerini üçte bir oranında artırabilecek. Sözleşmeli personel ancak devlet memuru statüsünde başhekim, başhekim yardımcısı ve başhemşire olarak görevlendirilebilecek. Sağlık Bakanlığı, sağlık tesislerinin yapılması için başka kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde olan taşınmazların tahsisi konusunda TOKİ ile işbirliği yapabilecek. Sağlık hizmetinde kullanılan binalardan yıkımının uygun olduğuna karar verilenler yıkılabilecek. Sağlık hizmetlerinde kullanılmak amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından, gerçek ve tüzel kişilerden hava ve deniz aracı kiralanmasında 3 yıl olan süre 7 yıla çıkarılıyor.
Bütçeye gider kaydedilen, hizmet bedellerini gösterir fatura, reçete ve eki belgeler, ödemenin yapıldığı mali yılı izleyen beşinci yıldan sonra imha edilecek. Gümrük Müsteşarlığına 2 bin personel, Sağlık Bakanlığına ise 10 bin 600 pratisyen ve uzman doktor alınacak. Genel Kurulda verilen önergenin kabulüyle kanuna bir geçici madde eklendi. Buna göre, Spor Toto Teşkilat Başkanlığının Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne olan tüm borçları terkin edilecek. Bu konuda süren davalardan feregat edilecek. Sağlık Bakanı Recep Akdağ, teşekkür konuşmasında, TBMM’nin sağlık alanında önemli kanunlar çıkardığını belirterek, teşekkür etti.
Kaynak: İnternethaber