📝 Editoryal Not:
Retinitis pigmentosa (tavuk karası), kalıtsal retina hastalıkları arasında görme kaybına yol açan en önemli nedenlerden biridir ve günümüzde kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bu basın bülteni, kök hücre tedavisinin bu hastalıkta nasıl umut vadeden bir yaklaşım sunduğunu, klinik deneyimler ve bilimsel temeller ışığında aktarmaktadır. Özellikle hastalığın ilerlemesini yavaşlatma, mevcut görmeyi koruma ve yaşam kalitesini artırma potansiyeli, göz sağlığı alanında çalışan profesyoneller için önemli bir bilgi değeri taşımaktadır.
Batıgöz Sağlık Grubu Balçova Cerrahi Tıp Merkezi’nden Prof. Dr. Sinan Emre, halk arasında tavuk karası olarak bilinen retinitis pigmentosa (RP) hastalığında kök hücre tedavisinin, hastalığın ilerleme hızını yavaşlatabileceğini ve görme fonksiyonlarını koruyabileceğini vurgulamaktadır.
Hastalığın Klinik Özellikleri
Retinitis pigmentosa, kalıtsal ve ilerleyici bir retina hastalığıdır. Retina fotoreseptör hücrelerinin (özellikle rod hücreleri) zamanla dejenerasyonu ile seyreder. Tipik klinik belirtiler arasında gece körlüğü (nyctalopia) ve daralan görme alanı yer alır. Dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen bu hastalığın henüz kesin bir tedavisi bulunmamaktadır.
Kök Hücre Tedavisinin Potansiyeli
Prof. Dr. Emre, kök hücre tedavisinin RP hastalarında retina fonksiyonlarını destekleme ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatma potansiyeline sahip olduğunu belirtmektedir:
“Tavuk karası kesin olarak tedavi edilebilen bir hastalık değil. Ancak kök hücre tedavisi ile hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir ve bazı görsel fonksiyonlar korunabilir. Bu, hastaların günlük yaşam kalitesinde anlamlı iyileşme sağlar.”
Klinik Gözlemler ve Fonksiyonel Kazanımlar
Karanlık adaptasyonu: Tedavi sonrası bazı hastalarda gece görüşünde belirgin düzelme gözlenebilir.
Görme alanı: Çevresel görme alanında genişleme, bireyin hareket kabiliyetini artırabilir.
Mevcut görmenin korunması: Tedavi, görme keskinliğini tamamen geri kazandırmasa da mevcut seviyenin korunmasına yardımcı olabilir.
Erken Tanı ve Kişiselleştirilmiş Yaklaşımın Önemi
Kök hücre tedavisi her hasta için uygun olmayabilir. Hastalığın evresi, genetik alt tipi ve genel göz sağlığı gibi parametreler tedavi planında belirleyici faktörlerdir. Prof. Dr. Emre, özellikle erken evrede başlanan tedavilerde başarı oranının daha yüksek olduğunu ve multidisipliner bir yaklaşımın şart olduğunu vurgulamaktadır:
“Her hastanın durumu bireysel olarak değerlendirilmelidir. Tedavi deneyimli bir ekip tarafından, uygun klinik koşullarda uygulanmalıdır.”
