UYUŞTURUCU MADDELERE DAİR 1961 TEK SÖZLEŞMESİ
(Sözleşme, 27/12/1966 tarih ve 812 sayılı Kanun ile uygun bulunmuş;
Katılımımız 14/02/1967 tarih ve 6/7732 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılmış,
Sözleşme metni 12/05/1967 tarih ve 12596 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
Taraflar
İnsanlığın maddi ve manevi sağlığı ile ilgilenerek,
Uyuşturucu maddelerin tıbbi amaçlarla kullanılmasının ıstırabı hafifletmek için zaruri bulunduğunu ve uyuşturucu maddelerin sırf bu sebeple hazır bulundurulmalarını teminen gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini kabul ederek,
Uyuşturucu madde iptilasının fertler için bir afet olduğunu ve insanlık için iktisadi ve toplumsal bir tehlike teşkil ettiğini kabul ederek,
Bu afeti önlemek ve onunla savaşmak hususunda kendilerine düşen görevi müdrik olarak,
Uyuşturucu maddelerin kötüye kullanılmalarına karşı alınacak tedbirlerin, tesirli olabilmek için, düzenli ve evrensel olmaları gerektiğini göz önünde bulundurarak,
Böylesine evrensel bir hareketin, aynı ilkelerle yönetilen ve ortak amaçlar güden milletlerarası bir işbirliğini gerektirdiğini düşünerek,
Birleşmiş Milletler Teşkilatının, Uyuşturucu maddelerin kontrolü hususundaki yetkisini kabul ederek ve ilgili milletlerarası organların bu teşkilat çerçevesi içinde toplanmasını arzu ederek,
Uyuşturucu maddelere dair mevcut antlaşmaların büyük bir kısmının yerini alacak, uyuşturucu maddelerin kullanılmasını tıbbi ve bilimsel amaçlarla sınırlayan ve işbu ilkeleri tatbik sahasına koymak ve bu amaçlara erişmek için devamlı bir milletlerarası işbirliği kuracak, herkes tarafından kabule şayan bir milletlerarası sözleşme akdini arzu ederek,
Aşağıdaki hususlar üzerinde mutabık kalmışlardır.
Madde-1
Tanımlar
Aksine sarih bir kayıt olmadıkça veya metin başka türlü anlaşılmasını gerektirmedikçe, aşağıdaki tanımlar işbu Sözleşmenin bütün hükümlerine uygulanır.
a)”Organ” deyimi: Uyuşturucu Maddeler Milletlerarası Kontrol Organını ifade eder.
b)”Kenevir (Cannabis)” deyimi: kullanılışı ne olursa olsun, reçinesi çıkarılmamış olan kenevir bitkisinin (Dal uçlarıyla bir arada olmayan tohum ve yapraklar hariç) çiçekli veya meyveli dal uçlarını ifade eder.
c)”Kenevir bitkisi” deyimi: Kenevir türünden herhangi bir bitkiyi ifade eder.
d)”Kenevir reçinesi” deyimi: Kenevir bitkisinden elde edilen, ayrılmış, ham veya arıtılmış reçineyi ifade eder.
e)”Koka ağacı” deyimi: Erythroxylon türünden her nevi bitkiyi ifade eder.
f)”Koka yaprağı” deyimi: Bütün ekgonini, kokaini ve diğer bütün akgoninik alkoloidleri alınmış yapraklar hariç olmak üzere koka ağacı yaprağını ifade eder.
g)”Komisyon” deyimi: Konseyin Uyuşturucu maddeler Komisyonunu ifade eder.
h)”Konsey” deyimi: Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyini ifade eder.
i)”Ekim” deyimi:Afyon haşhaşı, koka ağacı ve kenevir bitkisi ekimini ifade eder.
j)”Uyuşturucu madde” deyimi:Doğal veya sentetik olsun, l ve II numaralı cetvellerde anılan maddeleri ifade eder.
k)”Genel Kurul” deyimi: Birleşmiş Milletler Genel Kurulunu İfade eder.
l)”Kaçakçılık” deyimi: İşbu Sözleşmenin amaçlarına aykırı olarak uyuşturucu madde ekimini veya her türlü ticaretini ifade eder.
m)”İthal” ve “İhraç” deyimleri: her biri özel anlamıyla birlikte uyuşturucu maddelerin maddeten bir memleketten diğerine veya aynı memleketin bir ülkesinden diğerine nakledilmelerini ifade eder.
n)”İmal” deyimi: İstihsal hariç, uyuşturucu madde elde edilmesini mümkün kılan bütün işlemleri ifade eder. Uyuşturucu maddelerin arıtılması ve diğer uyuşturucu maddelere dönüştürülmesi işlemlerini kapsar.
o)”Tıbbi afyon” deyimi: tedavide kullanılmak üzere, gerekli muamelelere tabi tutulan afyonu ifade eder.
p)”Afyon deyimi”: Afyon haşhaşının koyulaşmış usaresini ifade eder.
q)”Afyon haşhaşı” deyimi: papaver somniferum L.türünden olan bitkiyi ifade eder.
r)”Haşhaş kelle ve sapı ” deyimi: Afyon haşhaşının, biçildikten sonraki (Tohumlar hariç)bütün kısımlarını ifade eder.
s)”Müstahzar ” deyimi : bir uyuşturucu madde ihtiva eden katı veya sıvı bir karışımı ifade eder.
t)”İstihsal” deyimi : Afyon koka yaprağı, kenevir ve kenevir reçinesi veren bitkilerden bunların toplanması ameliyesini ifade eder.
u)”Cetvel 1″,”Cetvel 11″, “Cetvel 111” ve “Cetvel 1V” deyimlerinden: üçüncü madde uyarınca zaman zaman değiştirilebilecek olan ve işbu sözleşmeye ekli bulunan uyuşturucu madde veya müstahzarların listeleri anlaşılır.
v)”Genel sekreter” deyimi : Birleşmiş Milletler Teşkilatının Genel Sekreterini ifade eder.
w)” Özel stoklar ” deyimi : bir memleketi veya ülkede, bu memleket veya ülkenin Hükümetince kendi özel ihtiyaçları ve olağanüstü haller için elde bulundurulan uyuşturucu madde miktarlarını ifade eder.” Özel ihtiyaçlar” deyiminin buna uygun olarak anlaşılması gerekir.
x)”Stoklar” deyimi: Bir memleket veya ülkede elde bulundurulan ve
i)İşbu memleket veya ülkede tıbbi ve bilimsel bir istihlake;
ii)İşbu memleket veya ülkede uyuşturucu maddelerin ve diğer maddelerin imal ve hazırlanmasına;
iii)İhracata tahsis olunan uyuşturucu madde miktarlarını ifade eder. Fakat,aynı deyim :
IV)Eczacılar veya diğer yetkili perakendeciler ile, terapötik veya bilimsel görevlerinin ifasına usulüne uygun şekilde izin verilmiş müessese veya kişiler tarafından, veya
V)Özel stok olarak bir memleket veya ülkede elde bulundurulan uyuşturucu maddeleri kapsamaz.
y)”Ülke” deyimi: 3l inci maddede derpiş edilen ithal sertifikalarıyla ihraç müsaadelerinin uygulanmaları bakımından ayrı bir varlık muamelesi gören her memleket parçasını ifade eder. Bu tanım 42 ve 46 ıncı maddelerde kullanılan şekildeki “Ülke” deyimine uygulanmaz.
2-İşbu sözleşmenin amaçlarına göre, bir uyuşturucu madde, perakende dağıtım, tıbbi kullanılma veya bilimsel araştırma için bir kişi veya müesseseye tevdi edildiği zaman istihlak olunmuş addedilecektir.”İstihlak” kelimesi bu tanıma uygun olarak anlaşılacaktır.
Madde-2
KONTROLE TABİ MADDELER
1-Belirli uyuşturucu maddelere inhisar eden kontrol tedbirleri hariç olmak üzere, 1 numaralı cetvelde zikredilen uyuşturucu maddeler, işbu sözleşmede istihdaf edilen uyuşturucu maddelere uygulanabilecek bütün kontrol tedbirlerini ve özellikle de aşağıda gösterilen maddelerde ön görülen tedbirlere konu olacaklardır: 4 (c)bendi,19,20,21,29,30,31,32,33,34,37.
2-Perakende ticarete dair olup 30 uncu maddenin 2 ve 5 inci fıkralarında öngörülen tedbirler hariç olmak üzere, 11 inci cetveldeki uyuşturucu maddeler 1 inci cetveldekilerle aynı kontrol tedbirlerine tabi tutulacaklardır.
3-111 numaralı cetveldeki müstahzarlardan başkaları, ihtiva ettikleri uyuşturucu maddelere uygulanan kontrol tedbirlerinin aynına tabidir; fakat işbu uyuşturucu maddelere ait olanlardan başka tahminler (Madde19) ile istatistikler (Madde 20) bu gibi müstahzarlar için talep olunmayacağı gibi 29 uncu madde (Fıkra 2 bent c) ve 30 uncu madde (Fıkra 1 bent b)ii) hükümlere de uygulanmayacaktır.
4-III numaralı cetveldeki müstahzarlar, 11 numaralı cetveldeki uyuşturucu maddeleri ihtiva eden, müstahzarlar ile aynı kontrol tedbirlerine tabi tutulurlar; ancak, 3l inci maddenin 1 inci fıkra (b)bendi 3 den 15’e kadar olan fıkraları uygulanmayacağı gibi tahminler (Madde 19)ile istatistikler (Madde 20) için talep edilecek olan malumat, anılan müstahzarların imalinde kullanılan uyuşturucu maddelerin miktarı ile sınırlı olacaktır.
5-1V numaralı cetveldeki uyuşturucu maddeler aynı zamanda 1 numaralı cetvele ithal edilecek ve bu cetveldeki uyuşturucu maddelere uygulanabilecek bütün kontrol tedbirlerine tabi tutulacaktır.
AYRICA :
a)Taraflar söz konusu uyuşturucu maddelerin bilhassa tehlikeli olan özellikleri dolayısıyla gerekli görecekleri her türlü özel kontrol tedbirlerini ittihaz edecekler.
b)Taraflar, bir tarafın vasıtasız gözetme ve kontrolü altında cereyan etmesi ve işbu gözetme ve kontrole bağlı bulunması gereken söz konusu uyuşturucu maddelerle yapılan klinik deneylerle, tıbbi ve bilimsel araştırmalar için gerekli olabilecek miktarlar hariç tutulmak üzere, anılan uyuşturucu maddelerin istihsalini, imalini, ihraç ve ithalini, ticaretini, elde bulundurulmasını veya kullanılmasını, memleketlerindeki duruma göre kamu sağlığını korumada en uygun vasıtanın bu olduğu kanısında bulundukları takdirde, yasaklayacaklardır.
6- 1 numaralı cetveldeki bütün uyuşturucu maddelere uygulanabilecek kontrol tedbirlerine ilaveten, afyon 23 ve 24 üncü maddeler, koka yaprağı 26 ve 27 nci maddeler, kenevir ise 28 inci madde hükümlerine tabidir.
7-Afyon haşhaşı, koka ağacı kenevir bitkisi, haşhaş kelle ve sapı ve kenevir yaprakları sırasıyla 22 ila 24,22,26 ve 27,22 ve 28,25,ve 28 inci maddelerde derpiş edilen kontrol tedbirlerine tabidir.
8-Taraflar, işbu sözleşmede göz önüne alınmamış olup, uyuşturucu maddelerin kaçak imalatında kullanılabilecek maddeleri mümkün mertebe gözetme tedbirlerine tabi tutmak için ellerinden geleni yapacaklardır.
9-Taraflar, sanayide tıbbi veya bilimsel olmayan amaçlarla genellikle kullanılan uyuşturucu maddeler için:
a)Bu yolda kullanılan uyuşturucu maddelerin suistimaline sebebiyet vermemelerini veya zararlı tesirler yaratmalarını ( Madde 3 fıkra 3) ve uygulamada zararlı maddenin geri alınabilmesini, uygun başkalaştırma (Tağyir) usullerine başvurarak veya başkaca vasıtalarla önlemek için tedbir aldıkları; ve
b)Verdikleri istatistik bilgilerinde (Madde 20) bu yolda kullanılan her uyuşturucu maddenin miktarını gösterdikleri,
Takdirde işbu sözleşme hükümlerini uygulamaya mecbur değildirler.
Madde-3
Kontrolün uygulama sahasında yapılacak değişiklikler
1-Taraflardan biri veya Dünya Sağlık Teşkilatı, kendi görüşüne göre şu veya bu cetvelin değiştirilmesini gerektirecek bilgileri elde ederse, Genel Sekretere bunu ispata yarayacak uygun bilgileri de ihtiva eden bir tebligat gönderecektir.
2-Genel Sekreter, bu tebligatı ve uygun göreceği belgeleri Taraflara, Komisyona ve eğer bu tebliği Taraflardan biri yapmışsa, Dünya Sağlık Teşkilatına bildirecektir.
3-Bir tebliğ, 1 veya 11 numaralı cetvellerde bulunmayan bir maddeye ait bulunuyorsa;
i)Bütün taraflar, elde mevcut bilgileri göz önüne alarak, söz konusu maddeye, 1 numaralı cetveldeki uyuşturucu maddelere uygulanabilecek bütün kontrol tedbirlerinin geçici olarak uygulanması imkanlarını inceleyecektir.
ii)Komisyon, işbu fıkranın (iii) tali fıkrası gereğince alınacak komisyon kararını beklerken, söz konusu maddeye 1 numaralı cetveldeki uyuşturucu maddelere uygulanabilecek bütün kontrol tedbirlerinin Taraflarca geçici olarak uygulanmasına karar verebilir. Taraflar söz konusu maddeye geçici olarak bu tedbirleri uygulayacaklardır.
III)Dünya Sağlık Teşkilatı,söz konusu maddenin I veya II numaralı cetvellerdeki uyuşturucu maddelerin aynı suistimallere yol açarak aynı zararlı sonuçları doğuracağını ve bu maddenin uyuşturucu bir maddeye dönüşebileceğini müşahade ederse, bundan komisyonu haberdar edecektir. Komisyon ise, Dünya Sağlık Teşkilatının tavsiyesi uyarınca, bu maddenin 1 veya II numaralı cetvele kaydolunmasına karar verebilecektir.
4-Dünya Sağlık Teşkilatı bir müstahzarın ihtiva ettiği maddeler dolayısıyla suistimallere meydan veremiyeceğini, zararlı sonuçlar doğuramıyacağını (3 üncü fıkra) ve ihtiva ettiği uyuşturucu maddenin iş bu müstahzardan kaloyca çıkarılamıyacağını müşahade ederse, Komisyon, Dünya Sağlık Teşkilatının tavsiyesine uyarak, bu müstahzarı III numaralı cetvele kaydedebilecektir.
5-Dünya Sağlık Teşkilatı I numaralı cetvelde bulunan bir uyuşturucu maddenin özellikle suistimallere meydan verebileceğini ve zararlı sonuçlar ( 3 üncü fıkra) doğurabileceğini müşahade eder, ve bu tehlike IV numaralı cetvelde bulunan maddelerden gayrısının sahip bulunmadığı kayda değer terapötik faydalarla telafi edilemezse Dünya Sağlık Teşkilatının tavsiyesi üzerine komisyon bu uyuşturucu maddeyi IV numaralı cetvele kaydedebilir.
6-Bir tebligat, I veya II numaralı cetveldeki bir uyuşturucu maddeye veya III numaralı cetveldeki bir müstahzara taallük ettiği takdirde, Komisyon, 5 inci fıkrada derpiş edilen hareket tarzı hariç tutulmak üzere, Dünya Sağlık Teşkilatı’nın tavsiyesi üzerine bu cetvellerden birinin veya diğerini tadil edebilir, şöyle ki :
a)Bir uyuşturucu maddeyi I numaralı cetvelden II numaralı cetvele veya II numaralı cetvelden I numaralı cetvele nakledebilir; veyahut
b)Duruma göre, bir uyuşturucu maddeyi veya müstahzarı, bir cetvelden çıkarabilir.
7-İşbu maddenin uygulanması dolayısıyla Komisyon tarafından alınacak her karar, Genel Sekreter tarafından Birleşmiş Milletlere üye olan her devlete, üye olmayıp iş bu sözleşmeye taraf olan Devletlere, Dünya Sağlık Teşkilatına ve organa bildirecektir. Bu karar, tarafların her biri için, yukarıda alınan bildirinin tebellüğ tarihinden itibaren yürürlüğe girecek ve taraflar, işbu sözleşmenin gerektirdiği tedbirleri alacaklardır.
8-a)Komisyonun bir cetvelde değişiklik yapmak hususundaki kararı, taraflardan biri işbu kararının tebellüğünden itibaren 90 gün içinde bu hususta bir talepte bulunduğu takdirde, Konseyin incelemesine sunulur. Bu talep, dayandığı ilgili bilgilerle birlikte, Genel Sekretere bildirilecektir.
b)Genel Sekreter bu talebi ve ilgili bilgilerin birer örneğini komisyona, Dünya Sağlık Teşkilatına ve bütün taraflara tebliğ ederek, düşüncelerini 90 gün zarfında bildirmelerini talep eder. Alınan bütün fikirler konseyin incelemesine sunulur.
c)Konsey, komisyonun kararına teyit, tadil veya iptal edebilecektir. Konseyin kararı nihai olacaktır. Konseyin bu kararı, Birleşmiş Milletler Teşkilatına üye olan bütün devletlere,üye olmayıpta iş bu sözleşmeye taraf olan devletlere, komisyona, Dünya Sağlık Teşkilatına ve organa tebliğ edilecektir.
d)Konsey tarafından inceleninceye kadar komisyonun kararı yürürlükte kalacaktır.
9-Komisyonun işbu madde gereğince aldığı kararlar 7 inci madde de öngörülen incelemeye tabi tutulmayacaktır.
Madde-4
Genel yükümlülükler
Taraflar :
a)İşbu sözleşme hükümlerinin kendi ülkeleri dahilinde uygulanmasını ;
b)İşbu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasında diğer Devletlerle işbirliği yapılmasını; ve
c)İşbu sözleşme hükümleri dairesinde, uyuşturucu maddelerin istihsalinin, imalinin, ihracının, ithalinin, dağıtımının, ticaretinin, kullanılmasının ve elde bulundurulmasının sırf tıbbi ve bilimsel amaçlarla sınırlandırılmasını,
Temin için gerekli olabilecek, yasama ve idare ile ilgili tedbirleri alacaklardır.
Madde-5
Milletlerarası kontrol organları
Birleşmiş Milletler Teşkilatının uyuşturucu maddelerin milletlerarası kontrolü konusundaki yetkisini tanıyan Taraflar, Ekonomik ve Sosyal konseyin Uyuşturucu Maddeler Komisyonu ile Uyuşturucu Maddeler Milletlerarası Kontrol Organına, işbu Sözleşme ile bu organlara izafe edilen görevlerin tevdiinde mutabık kalmışlardır.
Madde-6
Milletlerarası Kontrol Organlarının masrafları
Birleşmiş Milletler Teşkilatı, Genel Kurulca tayin ve tespit edilecek esaslar dahilinde, Komisyon ve organın masraflarını üzerine alır. Birleşmiş Milletler Teşkilatına üye olmayan Taraflar milletlerarası kontrol organlarının giderlerine katılacaklardır. Genel Kurul, belirli zamanlarda işbu Tarafların Hükümetleriyle istişareden sonra katılma paylarını nispet dairesinde tespit edecektir.
Madde-7
Komisyon kararlarının ve tasviyelerinin gözden geçirilmesi
3 üncü maddede derpiş edilen kararlar hariç, Komisyonun işbu Sözleşme hükümleri gereğince kabul ettiği herhangi bir karar veya tasviye, komisyonun diğer karar ve tasviyelerinde olduğu gibi, Konseyin veya Genel Kurulun tasvibi veya bu Organlardan herhangi biri tarafından kabul olunan değişikliğe tabi tutulması kaydıyla kabul edilir.
Madde-8
Komisyonun görevleri
Komisyon, işbu sözleşmenin amaçlarıyla ilgili bütün meseleleri ve özellikle de aşağıda sayılanları incelemeye yetkilidir.
a)Cetvelleri, 3 üncü madde uyarınca değiştirmek.
b)Organın görevleri ile ilgili olabilecek bilcümle meseleler hakkında onun dikkatini çekmek ;
c)Bilimsel araştırma programları ile bilimsel ve teknik mahiyette bilgi değişimi dahil, işbu Sözleşme hükümlerinin uygulanması ve Sözleşmenin amaçlarına erişilmesi için tavsiyelerde bulunmak; ve
d)İşbu Sözleşmenin kendisine tevdi ettiği görevler gereğince alacağı karar ve tavsiyelere, işbu Sözleşme yüzünden almak durumunda kalabileceği tedbirleri incelemelerini temin etmek üzere, Taraf olmayan Devletlerin dikkatini çekmek.
Madde-9
Organın bileşimi
1)Organ, aşağıda gösterildiği şekilde, Konsey tarafından seçilen 11 üyeden kuruludur.
a)Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından gösterilecek en az beş kişilik bir listeden seçilen, tıp, farmakoloji veya eczacılıkta tecrübe sahibi bulunan üç üye; ve
b)Mirleşmiş Milletler Teşkilatı Üyeleri ve bu teşkilata üye olmayan Taraflarca gösterilecek şahıslardan mürekkep bir listeden seçilen sekiz üye,
2)Organın üyeleri, ehliyetleri, tarafsızlıkları veya menfaat gütmeyişleri bakımından umuma itimat telkin eden kimseler olmalıdırlar. Görevlerinin devamı müddetince bu şahıslar, görevlerini tarafsızlıkla ifaya engel herhangi bir görev alamayacakları gibi, bu şekilde bir faaliyette de bulunamazlar. Konsey, organa da danışmak suretiyle, Organın görevlerini ifada teknik bakımdan tamamen bağımsız olabilmesi için gerekli bütün tedbirleri alır.
Madde-10
Organ üyelerinin görev süreleri ve ücretleri
1)Organ üyelerinin görev süreleri üç yıldır ve görevleri yenilenebilir.
2)Organın her üyesinin görevi, halefinin katılmaya hak kazandığı ilk toplantının arifesinde sona erer.
3)Birbirini takip eden üç oturumda bulunmayan bir üye istifa etmiş sayılır.
4)Konsey, Organın tavsiyesi üzerine 9 uncu maddenin 2 inci fıkrasına göre gerekli bulunan şartları haiz olmaktan çıkan bir üyeyi azledebilir. Bu tavsiye organ üyelerinden sekizinin tasvibi oyu ile yapılmalıdır.
5)Organ üyelerinden birinin yeri, bu üyenin görev süresi sırasında boşalacak olursa, Konsey bu yere geri kalan görev süresi için 9 uncu maddenin uygulanabilecek hükümlerine uygun olarak mümkün olduğu kadar kısa bir zamanda başka bir üye seçer.
6)Organ üyeleri, miktarı Genel Kurulca tespit edilecek uygun bir ücret alırlar.
Madde-11
Organın İçtüzüğü
1)Organ, başkanını ve bürosunu teşkil etmek için gerekli göreceği üyeleri seçer; içtüzüğünü bizzat kabul eder.
2)Organ, görevlerinin tatmin edici bir şekilde ifası için gerekli göreceği kadar sıkı toplanır, ancak bu toplantılar, takvim yılı zarfında en az iki kere yapılmalıdır.
3)Organ toplantıları için gerekli çoğunluk yedi üyenin hazır bulunmasıyla elde olunur.
Madde-12
Tahmin usulünün uygulanması
1)Organ, 19 uncu madde uyarınca tahminlerin hangi tarih veya tarihlerde verileceğini ve hangi şekillerde sunulacağını tespit ve bu husus için kullanılacak formülleri tayin edecektir.
2)İşbu Sözleşmenin uygulanmayacağı memleket ve ülkelere gelince Organ, ilgili hükümleri bu sözleşme hükümlerine uygun tahminler vermeye davet edecektir.
3)Bir Devlet kendi ülkelerinden birine ait tahminleri tespit edilen tarihte tevdi etmediği takdirde, Organ, bu tahminleri imkan nispetinde bizzat ve kabil olduğu kadar ilgili Hükümetle işbirliği yaparak tanzim edecektir.
4)Organ tahminleri ile ek tahminleri inceleyecek ve özel ihtiyaçları hariç kalmak üzere, kendisi için tahmin verilmiş olan bir memleket veya ülke için, tahmin cetvellerinde bulunan tahminleri tamamlamak veya bu cetvellerdeki herhangi bir bilgiyi aydınlatmak için gerekli telakki edeceği izahatlı talep edebilecektir.
5)Organ, ek tahminleri ile birlikte tahminleri mümkün olan en kısa zamanda tevdi edeceği gibi, bu tahminleri ilgili Hükümetin muvafakatı ile tadilde edilecektir.
6)15 inci maddede derpiş edilen belgelerden ayrı olarak, Organ işbu Sözleşmenin uygulanmasını kolaylaştıracak mahiyette göreceği tahminlerle ilgili belgeleri, yılda bir kereden az olmamak şartıyla, tespit edeceği tarihlerde yayımlanacaktır.
Madde-13
İstatistikler usulünün uygulanması
1)Organ, 20 inci maddede öngörüldüğü şekilde istatistiklerin hangi tarz ve şekilde tevdi edileceklerini tespit ve bu amaca yöneltilmiş formülerleri tertip edecektir.
2)Organ istatistikleri, tarafların veya bütün diğer Devletlerin işbu Sözleşme hükümlerine uyup uymadıklarını tespit etmek amacıyla inceleyecektir.
3)Organ bu istatistikleri tamamlamak veya bunlarda bulunan bir bilginin aydınlanmasını temin için gerekli göreceği tamamlayıcı bilgiyi talep edebilecektir.
4)Özel ihtiyaçlar için lüzum görülen uyuşturucu maddelere ait istatistikler hakkında, Organ sorular sormaya veya fikir yürütmeye yetkili değildir.
Madde-14
Sözleşme hükümlerinin icrasını sağlamak için Organ’ca alınacak tedbirler.
1.a)Eğer, işbu Sözleşme hükümleri gereğince Hükümet tarafından Organa gönderilen bilgilerin veya Birleşmiş Milletler organları tarafından verilmiş ve işbu Sözleşme hükümlerinden doğan meselelerle ilgili bilgilerin incelenmesinden sonra Organ, taraflardan birinin veya bir memleket veya ülkenin Sözleşme hükümlerini uygulamaması yüzünden işbu Sözleşmenin amaçlarının ciddi şekilde haleldar olduğuna kanaat getirirse, ilgili memleket veya ülkenin Hükümetinden açıklamalarda bulunmasını istemek hakkına haizdir.
Aşağıdaki (c)bendinde derpiş edildiği üzere, Tarafların Konseyin ve Komisyonun mesele üzerine dikkatlerini çekmek hakkı mahfuz kalmak kaydıyla, Organ işbu bende uygun olarak vaki bilgi isteğini veya herhangi bir Hükümet tarafından yapılan açıklamayı gizli sayacaktır.
b)Yukarıdaki (a)bendi uyarınca hareket ettikten sonra, Organ gerekli gördüğü takdirde, işbu Sözleşme hükümlerinin uygulanmasını sağlamak için gerekli görünebilen düzeltici tedbirleri almasını ilgili Hükümetten isteyebilir.
c)Organ, ilgili Hükümetin, yukarıdaki (a)bendine uygun olarak yapılan talebe karşılık tatmin edeci açıklamalarda bulunmadığını, veya yukarıdaki (b)bendi uyarınca almaya davet edildiği, düzeltici tedbirleri ittihaz etmediğini müşahade ederse, meseleye Tarafların, Konseyin ve Komisyonun dikkatini çekebilir.
2)Organ, yukarıdaki 1 inci fıkranın (c)bendine uygun olarak Tarafların, Konseyin ve Komisyonun bir mesele üzerine dikkatlerini çekerken, belirli bir süre için veya ilgili memleket veya ülkedeki durum kendisini tatmin edinceye kadar, bu memleketten gelen uyuşturucu maddelerin ithalini veya bu memleket veya ülkeye uyuşturucu madde ihracını veyahut hem ithalini hem de ihracını durdurmayı böyle bir tedbiri gerekli gördüğü takdirde, Taraflara tavsiye edebilir. İlgili Devlet, meseleyi Konseye götürmek hakkına haizdir.
3)Organ, İşbu madde hükümleri şumulüne giren herhangi bir mesele hakkında bir rapor yayınlamak ve bu raporu bütün taraflara dağıtacak olan Konseye bildirmek hakkına haizdir. Organ, bu raporda, işbu madde uyarınca alınan bir kararı veya bu karara ait bilgileri yayımladığı takdirde, ilgili Hükümetin talebi üzerine bu Hükümetin görüşünü de aynı raporda yayımlamak zorundadır.
4)İşbu maddeye uygun olarak yayımlanan bir Organ kararı oybirliği ile alınmamış ise, azınlıkta kalan tarafların görüşüde açıklanacaktır.
5)Her Devlet işbu madde hükümlerine göre, kendisini doğrudan doğruya ilgilendiren bir meselenin incelendiği organ toplantılarında temsil olunmaya davet edilecektir.
6)İşbu madde gereğince alınacak Organ kararları, organ üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile alınacaktır.
Madde-15
Organın Raporları
1)Organ çalışmaları hakkında yıllık bir rapor ve gerekli görebileceği ek raporları tanzim eder ve bu raporlarda, elinde bulunan tahminlerin ve istatistiki bilgilerin bir tahlilide gösterilir ve uygun hallerde, Hükümetlerin verebilmiş oldukları veya vermeye davet edildikleri bilgilerle birlikte, Organ’ın ifade etmek isteyebileceği bütün düşünceler ve tavsiyeler yer alır. İşbu raporlar Komisyon vasıtasıyla Konseye sunulur ve Komisyon, uygun bulacağı görüşlerini ifade edebilir.
2)Raporlar Taraflara tebliğ edilir ve sonradan Genel Sekreterce yayımlanır. Taraflar bu raporların serbestçe dağıtımına müsaade ederler.
Madde-16
Sekreterlik
Komisyon ve Organın sekreterlik hizmetleri Genel Sekreterce temin edilecektir.
Madde-17
Özel idare
Taraflar, işbu sözleşme hükümlerini uygulamakla görevli Özel bir idare teşkilatı bulunduracaklardır.
Madde-18
Taraflarca Genel Sekretere verilecek bilgiler
1)Taraflar Komisyonun görevini ifa edebilmesi için gerekli bularak isteyebileceği bilgileri Genel Sekretere tevdi edeceklerdir ; özellikle şu bilgiler söz konusudur.
a)Sözleşmenin, Tarafların ülkelerinin her birinde yürütülmesine dair yıllık rapor;
b)İşbu sözleşmenin yürütülmesini sağlamak için neşir ve ilan olunan bütün kanun ve tüzük metinlerinin zaman zaman bildirilmesi;
c)Komisyonun, kaçakçılık işleri hakkında isteyeceği bütün izahat ve özellikle, ortaya çıkarılan her kaçakçılık olayına ait olup, gerek uyuşturucu madde kaçakçılıklarının uyuşturucu maddelerle beslenme kaynaklarını aydınlatmaları, gerekse söz konusu miktarlar veya kaçakçıların uyguladıkları usuller bakımından önem arz edebilecek mahiyette bulunan teferruat ;
d)İhracat ve ithalat müsaade ve sertifikaları vermeye yetkili idari makamların isim ve adresleri.
2)Taraflar yukarıdaki fıkrada öngörülen bilgileri, gösterilen şekil ve tarihlerde ve Komisyonun kullanılmasını isteyebileceği formülerleri kullanmak suretiyle vereceklerdir.
Madde-19
Uyuşturucu maddeler ihtiyaç tahminler
Taraflar her yıl, ülkelerinin her biri için Organ’ın göstereceği tarz ve şekilde ve vereceği formülerlere göre tanzim edilecek olan, aşağıdaki konularla ilgili tahminleri Organa göndereceklerdir.
a)Tıbbi ve bilimsel amaçlarla istihlak edilecek uyuşturucu madde miktarları ;
b)Diğer uyuşturucu maddelerin III numaralı cetveldeki müstahzarların ve işbu Sözleşmede istihdaf edilmeyen maddelerin imalinde kullanılacak uyuşturucu madde miktarları;
c)Tahminlerin ait oldukları yılın 31 Aralık tarihinde stok halinde bulunacak uyuşturucu madde miktarları ;
d)Özel stoklara ilavesi gereken uyuşturucu madde miktarları.
2)21 inci maddenin 3 üncü fıkrasında öngörülen indirimler saklı kalmak kaydıyla, her bir ülke ve her bir uyuşturucu maddeye ait tahminlerin toplamı işbu maddenin I inci fıkrasının (a),(b)ve(d)bentlerinde tasrih olunan miktarların toplamına, bir önceki yılın 31 Aralık gününde mevcut olan stok miktarının I inci fıkranın (c)bendi hükümleri uyarınca tahmin edilen seviyeye iblağı için gerekli miktarın ilavesiyle meydana gelecektir.
3)Her Devlet, yıl süresince, bunları gerekli kılan durumu açıklamak suretiyle ek tahminler verebilecektir.
4)Taraflar, tahminlerde gösterilen miktarları tespit etmek için kullanılan usulü ve bu usulde yapılması muhtemel olan değişiklikleri Organ’a bildireceklerdir.
5)21 inci maddenin 3 üncü fıkrasında derpiş edilen indirimler saklı kalmak kaydıyla, tahminler aşılamayacaktır.
Madde-20
Organ’a verilecek istatistikler
l)Taraflar, ülkelerinin her biri için, Organ’ın göstereceği tarz ve şekilde ve vereceği formülere göre tanzim edilecek olan, aşağıdaki konularla ilgili istatistikleri Organ’a göndereceklerdir.
a)Uyuşturucu madde istihsal veya imali ;
b)Diğer uyuşturucu maddelerin, III numaralı cetvelde zikredilen müstahzarların ve işbu sözleşmede derpiş edilmeyen maddelerin imali için uyuşturucu madde kullanılması ve uyuşturucu maddeler imal amacıyla haşhaş kelle ve sapının kullanılması
c)Uyuşturucu maddeler istihlaki ;
d)Uyuşturucu maddeler ve haşhaş kelle ve sapı ithalat ve ihracatı ;
e)Uyuşturucu maddelere el konulması ve el konulan miktarların tahsisi ; ve
f)İstatistiklerin ait bulunduğu yılın 31 Aralık tarihindeki uyuşturucu madde stokları.
2. a)I fıkrada sayılan konularla ilgili istatistikler. (d)bendi istisna edilmek kaydıyla, her yıl tanzim edilerek, en geç ait oldukları yılı takip eden yılın 30 Haziranında Organ’a vereceklerdir.
b)I inci fıkranın (d)bendinde sayılan konulardaki istatistikler, her üç ayda bir tanzim edilerek, en geç ait oldukları üç ayın sonunu takip eden ay içinde Organa verilecektir.
3)İşbu maddenin I inci fıkrasında anılan bilgiler haricinde, taraflar, Organ’a imkan dahilinde, ülkelerin birbirinde afyon istihsali amacıyla ekilmiş sahaların (Hektar olarak) yüzölçümleri hakkında bilgi verebilirler.
4)Taraflar, özel stoklara ait istatistikleri bildirmekle mükellef değildirler, fakat özel ihtiyaçlar için ithal edilen veya memleket veya ülke dahilinde temin edilen uyuşturucu maddelerle, sivil halkın ihtiyaçlarının karşılanması için özel stoklardan alınan uyuşturucu maddeler miktarlarının ait olan istatistikleri ayrı ayrı bildireceklerdir.
Madde 21
İmal ve İthalatın sınırlanması
1)Herhangi bir memleket veya ülke tarafından belirli bir yıl süresince imal ve ithal edilecek her uyuşturucu maddenin toplam miktarı, aşağıda gösterilen unsurların miktarları toplamını aşamaz ;
a)Ait olduğu tahmin sınırlar içinde olarak, tıbbi ve bilimsel amaçlarla istihlak edilen miktar ;
b)Ait olduğu tahmin sınırlar içinde olarak, diğer uyuşturucu maddelerin, III numaradaki cetveldeki müstahzarların ve işbu Sözleşmede derpiş edilmeyen maddelerin imalinde kullanılan miktar ;
c)İhraç edilen miktar ;
d)Ait bulunduğu tahmindeki seviyeye yükseltilmesi için stoka eklenen miktar ;
e)Ait bulunduğu tahmin sınırları içinde olarak, özel ihtiyaçlar için temin edilen miktar ;
2)Müsadere olunduktan sonra meşru piyasaya arz edilen miktarlar ile, sivil halkın ihtiyacını tatmini için özel stoklardan alınan miktarlar, I inci fıkrada zikredilen unsurların miktarları toplamından çıkarılacaktır.
3)Organ, belirli bir yıl süresince imal ve ithal edilen miktarın, işbu maddenin 2 inci fıkrasında öngörülen indirimler göz önüne alınmak şartıyla, I inci fıkrada sayılan miktarların toplamını aştığını müşahade ederse, bu suretle tespit edilen ve sene sonunda baki kalacak olan fazlalık, ertesi yıl imal edilecek miktarlardan ve 19 uncu maddenin 2 inci fıkrasında tanımlanan tahminler toplamından çıkarılır.
4.a)İthalat ve ihracat istatistiklerinden (Madde 20)herhangi bir memlekete veya ülkeye yapılan ihracat miktarının, 19 uncu maddenin 2 inci fıkrasında tanımlanmış bulunan ve bu memleket veya ülkeye ait olan tahminlerin toplamını, ( İhraç edildiği beyan edilen miktarlar ilave ve işbu maddenin 3 üncü fıkrası uyarınca müşahade edilen fazlalıklar çıkarıldıktan sonra)geçtiği anlaşılırsa, Organ kendi görüşüne göre bilgi edinmeleri gereken Devletlere bu durumu bildirebilir.
b)Böyle bir tebliğ aldıktan sonra taraflar, o yıl içinde, aşağıdaki haller hariç olmak üzere, bahis konusu uyuşturucu maddenin anılan memleket veya ülkeye ihracına artık müsaade etmeyeceklerdir.
I)Fazla ithal edilen herhangi bir miktar ile gerekli ek miktarın her ikisiylede ilgili olarak, bu memleket veya ülke için bir ek tahmin verilmiş olması hali ;
II)İhracatçı memleket hükümetinin görüşü uyarınca, ihracatın hastaların tedavisi için elzem olduğu istisnai haller.
Madde 22
Ekime uygulanabilecek özel hüküm
Bir tarafın memleketinde veya bir ülkesindeki durum, işbu tarafın kanaatince, halk sağlığının korunması ve uyuşturucu maddelerin kaçakçılık sahasına intikalinin önlenmesi için en uygun tedbir olarak afyon haşhaşı, koka ağacı ve kenevir bitkisi ekiminin yasaklanmasını gerektiriyorsa, ilgili taraf bu maddenin ekimini yasaklayacaktır.
Madde 23
Milli afyon teşekkülleri
1)Afyon istihsali maksadıyla afyon haşhaşı ekimine müsaade eden her taraf, bunu önceden yapmamış olduğu takdirde, işbu madde ile derpiş edilen görevleri ifa etmek üzere bir veya daha fazla Devlet teşekkülü vücuda getirerek idame ettirecektir.( Bu teşekküller, işbu maddede ” Teşekkül” kelimesiyle anılacaktır.)
2)Yukarıdaki fıkrada söz konusu olan her taraf, afyon ihtihsali maksadıyla afyon haşhaşı ekimine ve afyona aşağıdaki hükümleri uygulayacaktır.
a)Teşekkül, afyon istihsali amacıyla afyon haşhaşı ekimine müsaade edilen bölgeler tehdit ve arazi parsellerini tayin edecektir.
b)Sadece, teşekkülün ruhsatnamesini haiz olan ekiciler, bu ekimi yapmaya mezun olacaklardır ;
c)Her ruhsatnamede, ekimin yapılacağı arazinin yüzölçümü tasrih edilmiş olacaktır.
d)Her afyon haşhaşı ekicisi, kendi afyon ürününün tamamını teşekküle teslim etmekle yükümlüdür; teşekkül bu ürünü satın alarak,imkan hasıl olur olmaz ve en geç, rekoltenin sonunu takip eden dört aylık sürenin içinde,ürünü fiilen teslim alacaktır.
e)Afyon ithalini, ihracını ve toptan ticaretini yapmaya ve afyon,alkaloidleri ile tıbbi afyon veya esası afyon olan müstahzarlar imalatçılarının ellerinde bulunan stoklar hariç olmak üzere, afyon stokları tesisine ancak teşekkül yetkilidir. Taraflar, bu hükmü tıbbi afyona ve esası afyon olan müstahzarlara teşmil etmek zorunda değildirler.
3)İlgili tarafın bünyesi müsait olduğu takdirde, 2nci fıkrada öngörülen idari görevler tek bir Devlet Teşekkülü tarafından tedvir edilecektir.
Madde-24
Milletlerarası ticarete konu olan afyonun istihsalindeki sınırlamalar
1.a)Taraflardan biri, afyon istihsaline başlamak veya mevcut istihsalini artırmak istediği takdirde, kendi afyon istihsalinin dünya afyon istihsalinde bir istihsal fazlalığı husule getirmemesi için, Organ tarafından yayımlanan tahminler gereğince mevcut dünya afyon talebini dikkate alacaktır.
b)Bir Taraf, kendi ülkesindeki afyon istihsalinin veya istihsal artışının, afyon kaçakçılığını beslemeye yarayacağı görüşünde ise, işbu afyon istihsaline veya istihsal artışına müsaade etmeyecektir.
2.a)1 inci fıkra hükümleri baki kalmak kaydıyla, 1961 yılının 1 Ocak tarihinde ihracat amacıyla afyon istihsal etmemekte olan bir taraf, kendi ürünü olan afyondan yılda beş tonu geçmeyecek şekilde ihracat yapmak istediği takdirde, bu hususu Organa aşağıdaki bilgilerle birlikte bildirecektir.
I)Afyon istihsal ve ihracını ilgilendiren, işbu Sözleşmenin gerektirdiği, yürürlükteki kontroller ; ve
II)Afyon ihraç etmek istediği memleket veya memleketlerin adı; Organ bu bildiriyi tasvip edebileceği gibi, ilgili tarafa, ihracat amacıyla afyon istihsal etmemesini de tavsiye edebilecektir.
b)3 üncü fıkrada zikredilenlerden başka bir taraf, ihracat için yılda beş tondan fazla afyon istihsal etmek istediği takdirde, bunu, aşağıdaki hususlar da dahil olmak üzere, duruma uygun bilgilerle birlikte, Konseye bildirecektir:
I)İhracat için istihsal edilmesi gereken miktarların tahmini ;
II)İstihsal edilecek afyon hususunda mevcut veya teklif edilen kontroller;
III)Bu afyonu ihraç etmeyi tasarladığı memleket veya memleketlerin adı; Konsey de bu bildiriyi tasvip edebileceği gibi, ilgili Tarafa ihracat amacıyla afyon istihsal etmemesini de tavsiye edebilecektir.
3)2 nci fıkranın (a)ve (b)bentleri hükümlerine rağmen, 1 Ocak 1961 tarihine hemen tekaddüm eden on yıl süresince bir Taraf istihsal ettiği afyonu ihraç etmişse, istihsal ettiği afyonun ihracatına devam edebilecektir.
4.a)Bir Taraf,
I)3 üncü fıkrada zikredilen bir Tarafın;
II)2 inci fıkranın (a)bendi hükümlerine uygun olarak Organ’a bildiride bulunmuş olan bir Tarafın ; veya
III)2 inci fıkranın (b)bendi hükümlerine uygun şekilde Konseyin tasvibini elde etmiş bulunan bir Tarafın ;
Ülkesinde istihsal edilmiş olmayan afyonu ithal edemeyecektir.
b)İşbu fıkranın (a)bendi hükümlerine rağmen, bir Taraf 1 Ocak 1961’e tekaddüm eden on yıl süresince afyon istihsal ve ihraç etmiş bulunan herhangi bir memlekette 23 üncü maddede tanımlanan amaçlarla milli bir kontrol teşekkülü veya ajansı kurulmuş ve çalışmakta ise ve bu memleket istihsal ettiği afyonun kaçakçılığı beslemesini temin edecek etkili imkanlara malik ise,anılan memleketten afyon ithal edebilir.
5)İşbu madde hükümleri bir Tarafın ;
a)İhtiyacını karşılamağa yeter miktarda afyon istihsal etmesine ; veya
b)İşbu Sözleşmenin icaplarına uygun olarak, kaçakçılık sırasında müsadere edilen afyonun diğer bir tarafa ihracına engel olmayacaktır.
Madde-25
Haşhaş kelle ve sapının kontrolü
1)Afyon istihsalinden başka amaçlarla afyon haşhaşı ekimine müsaade eden bir Taraf, aşağıdaki hususların sağlanması için gerekli bütün tedbirleri alacaktır.
a)Afyonun bu gibi afyon haşhaşlarından istihsal edilmemesi ;
b)Haşhaş kelle ve sapıyla yapılan uyuşturucu madde imalinin, tatminkar bir şekilde kontrol edilmesi.
2)Taraflar; haşhaş kelle ve sapına 31 inci maddenin 4 ila 15 inci fıkralarında derpiş edilen ithal sertifikaları ve ihraç müsaadeleri sistemini uygulayacaklardır.
3)Taraflar, haşhaş kelle ve sapının ithal ve ihracı için de, 20 inci maddenin I (d)ve 2 (b)fıkralarında uyuşturucu maddeler için öngörülen istatistiklerin aynını vereceklerdir.
Madde-26
Koka ağacı ve koka yaprağı
1)Taraflardan biri, koka ağacı yetiştirilmesine, müsaade ettiği takdirde koka ağacı veya koka yaprağına 23 üncü madde de afyon haşhaşı için öngörülen kontrol rejimini uygulayacaktır. Bu maddenin 2 inci fıkrasının (d)bendine gelince, bahis konusu Teşekkülün tabi tutulacağı yükümlülük, sadece ürünün alınmasından sonra, imkan hasıl olur olmaz tesellümünden ibaret olacaktır.
2)Taraflar, yabancı halde mevcut koka ağaçlarının hepsini imkan dairesinde söktüreceklerdir. Kanuna aykırı şekilde yetiştirilen koka ağaçlarını imha edeceklerdir.
Madde-27
Koka yaprağına ait ek hükümler
1)Taraflar, koka yaprağının hiç bir alkaloid ihtiva etmemesi gereken aromatik bir müstahzarın imalinde kullanılmasına ve bu amaca yeter ölçüde istihsaline, ithal ve ihracına, ticaretine ve elde bulundurulmasına müsaade edebilirler.
2)Taraflar, bu kabil bir aromati küstahzarın imaline tahsis edilen koka yapraklarına ait tahmin ( Madde 19) ve istatistikleri (Madde 20) ayrıca vereceklerdir. Bununla beraber, aynı koka yaprakları alkoloid ve aromatik maddeler çıkarılmasında kullanıldıkları ve bu durumda tahminlerde ve istatistiklerde tasrih olunduğu takdirde, bu yolda harekete mahal olmayacaktır.
Madde-28
Kenevirin kontrolü
1)Taraflardan biri, kenevir ve kenevir reçinesi istihsali için kenevir bitkisi ekimine müsaade ettiği takdirde, bu konuda, 23 üncü madde de afyon haşhaşının kontrolü için öngörülen kontrol usulünü uygulayacaktır.
2)İşbu sözleşme, yalnızca sınai amaçlarla ( Elyaf ve tohum)veya bahçıvanlık amaçları ile yetiştirilen kenevir bitkisine uygulanmayacaktır.
3)Taraflar, kenevir bitkisi yapraklarını suistimalini veya bunların kaçakçılığını önlemek için gerekli olabilecek tedbirleri alabileceklerdir.
Madde-29
İmalat
1)İmalatın bir veya birçok Devlet Teşebbüsü tarafından yapılması hali hariç, Taraflar uyuşturucu madde imalini ruhsata tabi tutacaklardır.
2)Taraflar ;
a)Uyuşturucu madde imal eden veya böyle bir imalata katılan her şahıs ve teşebbüsü nezaret altında bulunduracaklardır ;
b)İmalatın yapılabileceği müessese ve yerleri ruhsat usulüne tabi tutacaklardır ; ve
c)Ruhsat sahibi uyuşturucu madde imalatçılarını, imali için kendilerine hak tanınmış bulunan uyuşturucu maddelerin nevileri ile miktarlarını gösteren müsaadenameleri belirli tarihlerde almaya mecbur tutacaklardır. Ancak müstahzarlar için bu tarzda bir müsaadename gerekli değildir.
3)Taraflar, piyasa durumunu göz önünde bulundurarak, uyuşturucu madde imalatçılarının elinde, işletmenin mutat çalışması için gerekli olan miktarlardan fazla uyuşturucu madde ve haşhaş kelle ve sapı birikimine engel olacaklardır.
Madde -30
Ticaret ve dağıtım
1.a)Taraflar, uyuşturucu madde ticaret ve dağıtımını, bir veya daha fazla Devlet Teşekkülü tarafından yapılanlar dışında, ruhsata tabi tutacaklardır.
b)Taraflar :
I)Uyuşturucu madde ticaret veya dağıtımını yapan veya bunlara katılan her şahıs ve teşebbüsü nezaret altında bulunduracaklardır :
II)Böyle bir ticaret ve dağıtımının yapılabileceği müessese ve yerleri ruhsat rejimine tabi tutacaklardır. Ancak, müstahzarlar için ruhsat talebi zaruri olmayacaktır.
c)Ruhsat rejimine dair (a) ve (b) bentleri hükümlerinin tedavi veya bilim sahalarında görev ifasına usulü dairesinde yetkili kılınmış şahıslara uygulanması zaruri değildir.
2)Bundan başka, Taraflar :
a)Piyasa durumunu göz önüne alarak tacirlerin, dağıtıcıların, Devlet Teşekküllerinin veya yukarıda sözü geçen, usulü dairesinde yetkili kılınmış şahısların ellerinde, işletmenin mutat çalışmasının temini için gerekli olan miktardan fazla uyuşturucu madde ve haşhaş kelle ve sapı birikimine de engel olacaklardır ;
b)I)Uyuşturucu maddelerin, fertlere, ancak doktor reçetesi ile temin veya tevziini gerekli kılacaklardır. Bu hükmün, fertlerin ifaya usulen yetkili bulundukları tedavi görevleri dolayısı ile kanunen elde edebilecekleri, kullanabilecekleri veya hastalara verebilecekleri uyuşturucu maddeler hakkında uygulanması zaruri değildir.
II)Şayet taraflar, bu tedbirleri gerekli veya temenniye şayan olduğuna hükmederlerse, I No.lu cetvele dahil bulunan uyuşturucu maddelerle ilgili olarak tanzim edilecek reçetelerin, yetkili idari makamlar veya yetkili mesleki dernekler tarafından tamin edilecek, dip koçanlı defter şeklindeki resmi cetveller üzerine yazılmasını gerekli kılacaklardır.
3)Tarafların, uyuşturucu maddelere ait yazılı veya basılı tekliflerde, herhangi bir mahiyetteki reklamlar ile, ticari amaçlarla kullanılan uyuşturucu madde tarifnamelerinde, uyuşturucu madde ihtiva eden ambalajlarda, uyuşturucu maddelerin satışa arzında kullanılan etiketlerde, Dünya Sağlık Teşkilatınca bildirilen milletlerarası ortak adın gösterilmesini mecburi kılmaları temenniye şayandır.
4)Taraflardan biri, gerekli veya şayanı arzu telakki ettiği takdirde, uyuşturucu madde ihtiva eden her ambalajın üzerinde gayet bariz iki kırmızı çizgi bulundurulmasını, zorunlu kılacaktır. Bu ambalajların sevk edildikleri kolinin üzerinde ise söz konusu çift kırmızı çizgi bulunmayacaktır.
5)Taraflar, satışa arz edilen ilacın etiketinde, ihtiva ettiği uyuşturucu madde veya maddelerin adı ile ağırlık veya yüzde oranının gösterilmesini zorunlu kılacaktır. Etiket üzerinde bu malumatı vermek mecburiyetinin, fertlere doktor reçetesi ile verilen bir uyuşturucu maddeye tatbiki zaruri olmayacaktır.
6)2 inci ve 5 inci fıkralar hükümlerinin, II numaralı cetveldeki uyuşturucu maddelerin perakende ticaretine ve perakende dağıtımına uygulanması zaruri olmayacaktır.
Madde-31
Milletlerarası ticarete dair özel hükümler
1)Taraflar, uyuşturucu maddelerin, herhangi bir memleket veya ülkeye müteveccihen ihracı,
a)O memleket veya ülkenin kanun ve tüzüklerine uygun; ve
b)Tekrar ihraç edilecek miktarlar ilave edilmek ve 19 uncu maddenin 2 nci fıkrasındaki tanıma uyulmak suretiyle hesaplanacak olan, o memleket veya ülkeye ait tahminler toplamının sınırları içinde, bulunmadığı takdirde, işbu ihracatın bilgileri altında yapılmasına müsaade etmiyeceklerdir.
2)Taraflar, serbest liman ve bölgelerde de ülkelerinin diğer kısımlarında icra ettikleri nezaret ve denetlemenin aynını icra edeceklerdir; bununla beraber, daha sert bir rejimi de uygulayabileceklerdir.
3. a)Taraflar, uyuşturucu madde ithal veya ihracının bir Devlet teşebbüsü veya teşebbüsleri tarafından yapıldığı haller hariç olmak üzere, söz konusu ithal veya ihracı bir ruhsatname vasıtasıyla denetleyeceklerdir.
b)Taraflar, bu kabil bir ithalat veya ihracat ile meşgul olan veya buna katılan her şahıs ve teşebbüse nezaret edeceklerdir.
4. a)Bir uyuşturucu maddenin ithal veya ihracına müsaade eden her taraf ister bir, ister birçok uyuşturucu maddeyi ilgilendirsin, her ithal veya ihraç işlemi için ayrı bir ithal veya ihrac müsaadesi alınmasını gerekli kılacaktır.
b)Bu müsaadede, uyuşturucu maddenin adı varsa milletlerarası müşterek adı, ithal ve ihraç edilecek miktarı, ithalatçı ve ihracatçının ad ve adresleri gösterilecek ve ithal veya ihracın yapılması gereken süre tasrih olunacaktır.
c)İhraç müsaadesinde, ayrıca ithal sertifikasının numara ve tarihi ( Fıkra 5)ve bunu veren makam gösterilecektir.
d)İthal müsaadesi sevkiyatın birkaç parti halinde yapılmasına cevaz verebilir.
5)Bir ihraç müsaadesini vermeden önce, Taraflar, ithalatçı memleket veya ülkenin yetkili makamları tarafından verilen ve söz konusu uyuşturucu maddenin veya maddelerin ithalinin kabul olunduğunu tasdik eden bir ithal sertifikası talep edecekler ve bu sertifika, ihracat müsaadesini talep eden şahıs veya müessese tarafından ibraz edilecektir. Taraflar, Komisyonca tasvip edilen ithal sertifikası örneğine mümkün mertebe uyacaktır.
6)Her sevkiyata, ihraç müsaadesinin bir örneği eklenecek ve ihraç müsaadesini veren Hükümet de, bunun bir örneğini ithalatçı memleket veya ülke hükümetine gönderecektir.
7. a)İthalat yapıldıktan veya ithalat için tespit edilen süre sona erdikten sonra, ithalatçı memleket veya ülke Hükümeti, İhracat müsaadesini, bu husustaki özel bir kayıt ile birlikte, ihracatçı memleket veya ülke Hükümetine iade edecektir.
b)Yukarıda zikri geçen kayıtta, fiili ithalat miktarı tasrih edilecektir.
c)Fiili ihracat miktarı, ihraç müsaadesi ile kayıtlı bulunandan az ise, yetkili makamlar, ihraç müsaadesine ve bu müsaadenin her resmi suretine fiili ihracat miktarını kaydedeceklerdir.
8)İhraç müsaadesinde adı gösterilenden başka bir şahsın hesabına olmak üzere bir bankaya yapılan sevkiyat şeklindeki ihracat memnu olacağı gibi, bir posta kutusuna sevk tarzında ihraç da yapılamaz.
9)Bir gümrük antreposuna sevk edilmek şeklinde yapılacak ihracat yasaklanacaktır. Ancak ithalatçı memleket hükümeti, ihraç müsaadesini isteyen şahıs veya müessesenin ibraz ettiği ithal sertifikasında sevk olunan emtianın bir gümrük antreposuna tevdi edilmek üzere ithal olunmasına tasvip ettiğini bildirdiği takdirde, bu ihracata müsaade edilir. Bu takdirde, ihracat müsaadesinde sevkiyatın bu maksatla yapıldığı tasrih edilecektir. Malın antrepodan çekilmesi, antreponun bağlı bulunduğu makamlar tarafından verilecek bir müsaadenin verilmesine bağlı olup, antrepodan yabancı bir memlekette yapılacak sevkiyat ise, işbu sözleşmedeki anlamına uygun yeni bir ihraç işleme addolunacaktır.
l0)İhraç müsaadesi refakatinde olmaksızın bir taraf ülkesine giren veya çıkan uyuşturucu madde sevkiyatına yetkili makamlarca engel olunacaktır.
11)Bir taraf, herhangi bir uyuşturucu madde sevkiyatının, diğer bir memlekete müteveccihen kendi ülkesinden transit geçmesine, sevke konu emtia nakil vasıtalarından tahliye edilsin veya edilmesin, müsaade etmiyecektir. Bu sevkiyata ait ihraç müsaadesi örneğinin sözü geçen tarafın makamlarına sunulduğu haller hariçtir.
12)Herhangi bir memleket veya ülkenin yetkili makamları, kendi toprakları üzerinde yapılmaya müsaade olunan bir uyuşturucu madde sevkiyatının, işbu sevkiyata ait ihraç müsaadesi suretinde yazılı olandan başka bir ülkeye yapılmasını, işbu sevkiyatın geçeceği memleket veya ülkenin hükümeti söz konusu güzergah değişimini kabul etmedikçe engel olmak için her türlü tedbirleri alacaktır. Bu memleket veya ülkenin hükümeti bilcümle güzergah değiştirme taleplerini, transit memleket veya ülkeden yeni mevride doğru yapılan bir ihracat olarak telakki edecektir. Güzergah değişimine müsaade olunduğu takdirde, transit memleket veya ülke ile ihracatın ilk önce yapılmış olduğu ülke veya memleket arasında 7 inci fıkranın (a)ve (b)bentleri uygulanır.
13)Transit halde olan veya bir gümrük antreposuna yerleştirilmiş bulunan herhangi bir uyuşturucu maddenin sevkinde bu uyuşturucu maddelerin mahiyetini değiştirebilecek herhangi bir işleme tevessül olunamaz. Bu maddelerin ambalajı yetkili makamların müsaadesi alınmadan değiştirilemez.
14)Uyuşturucu maddelerin taraflardan birinin arazisinden transit olarak geçmesi hakkındaki 11 ila 13 üncü fıkra hükümleri sevkiyat uçak ile yapıldığından uçağın transit memleket veya ülkeye inmemesi şartıyla uygulanmaz. Uçak transit olarak geçilen memlekete veya ülkeye iniş yaptığı takdirde anılan hükümler durumun gerektirdiği ölçüde uygulanacaktır.
15)İşbu madde hükümleri herhangi bir tarafın transit geçen uyuşturucu maddeler üzerinde icra edebileceği kontrolü sınırlayan herhangi bir milletlerarası anlaşmanın hükümlerini ihlal etmeyecektir.
16)İşbu maddenin I. a ve 2 inci fıkraları hariç olmak üzere hiç bir hükmünün 3 numaralı cetveldeki müstahzarlara uygulanması zaruri değildir.
Madde-32
Milletlerarası seferler yapan gemi veya hava gemilerinin ilk yardım çantalarında bulunan uyuşturucu maddelere dair özel hükümler
1)Sefer sırasında ilk yardım ve acil vakalar vukuunda gerekli olabilecek sınırlı miktardaki uyuşturucu maddelerin gemiler veya hava gemileriyle yapılacak milletlerarası nakliyatı, işbu Sözleşmenin derpiş ettiği anlamda bir ithal veya ihraç şeklinde telakki olunmayacaktır.
2)I inci fıkrada zikredilen uyuşturucu maddelerin matluba uygun olmayan bir şekilde kullanılmasını veya bunların gayrimeşru amaçlara yönetilmesini önlemek üzere, gemi veya hava gemilerinin tescil edilmiş bulunduğu memleketlerce uygun tedbirler alınacaktır. Komisyon, bu tedbirleri yetkili milletlerarası teşkilatlarla istişarede bulunmak suretiyle tasviye edecektir.
3)I inci fıkra hükümlerine uygun olarak gemiler veya hava gemileriyle nakledilen uyuşturucu maddeler yetkili mahalli makamların, gemiler veya hava gemilerinde tahkik, teftiş ve diğer kontrol işlemleri yapmak hususundaki hukukuna helal gelmemesi şartıyla, bu vasıtaların tescil edilmiş bulunduğu memleketin kanun, tüzük, müsaade ve ruhsatnamelerine tabidir. Bu uyuşturucu maddelerin acil vakalarda kullanılması, 30 uncu maddenin 2 inci fıkrasının (b)bendi hükümlerine aykırı addolunmayacaktır.
Madde-33
Uyuşturucu maddelerin elde bulundurulması
Taraflar, kanuni müsaade alınmaksızın elde uyuşturucu madde bulundurulmasına müsaade etmiyeceklerdir.
Madde-34
Nezaret ve teftiş tedbirleri
Taraflar, aşağıdaki hususları gerekli kılacaklardır.
a)İşbu sözleşme uyarınca kendilerine ruhsatname verilmiş bulunan şahıslar veya işbu Sözleşmeye uygun olarak kurulmuş bulunan bir Devlet teşekkülünde idare veya nezaret mevkileri işgal eden kimseler, işbu Sözleşme uyarınca çıkarılan kanun ve tüzük hükümlerinin etkili bir şekilde ve sadakatle uygulanmaları için gerekli vasıfları haiz olacaklardır ; ve
b)İdari makamlar, imalatçılar, tacirler bilim adamları, bilimsel müesseseler ve hastaneler, imal edilen her uyuşturucu maddenin miktarlarının ve uyuşturucu maddelerin iktisap ve ferağı ile ilgili her muamelenin kaydedileceği defterler tutacaklardır. Bu defterler, iki yıldan kısa olmayan bir süre boyunca saklanacaktır. 30 uncu madde, 2 inci fıkra (b)bendinde sözü edilen, doktor reçetelerinde mahsus dip koçanlı defterlerin kullanıldığı hallerde ise, bu dip koçanlı defterler,koçanlar da dahil olmak üzere, iki yıldan kısa olmayan bir süre boyunca saklanacaktır.
Madde-35
Kaçakçılıkla mücadele
Taraflar, anayasa, hukuk ve idare rejimlerini göz önünde bulundurarak ;
a)Kaçakçılığa karşı, milli çapta önleyici tedbirlerin ve mücadele faaliyetlerinin koordinasyonunu sağlayacaklardır. Bu maksatla, bu koordinasyonu ifa ile görevli uygun bir teşkilatın Taraflarca tayini de faydalı olabilecektir.
b)Kaçakçılıkla mücadelede birbirlerine karşılıklı yardımda bulunacaklardır ;
c)Kaçakçılıkla düzenli bir şekilde mücadele edebilmek üzere kendi aralarında ve üyesi bulundukları yetkili milletlerarası teşekküllerle sıkı bir işbirliğinde bulunacaklardır ;
d)İlgili teşkilatlara ait milletlerarası işbirliğinin süratle gerçekleştirilmesini temin edeceklerdir.
e)Adli bir davanın takibinde, memleketler arasında hukuki belgeler teati olunduğu takdirde, bu belgelerin, Taraflarca tayin edilecek mahkemelere süratle erişmesini temin edeceklerdir; bu hüküm, Tarafların hukuki belgelerin diplomatik yoldan gönderilmelerini talep etme haklarına helal getirmez.
Madde-36
Cezai hükümler
Kendi anayasa hükümleri baki kalmak kaydı ile, her taraf uyuşturucu maddelerin işbu Sözleşme hükümlerine uygun olmayan bir şekilde yapılacak ekim ve istihsalinin, imalinin, istihracının, hazırlanmasının, elde bulundurulmasının, arzının, satışa arzının, dağılımının, satın alınmasının, satışının, herhangi bir maksatla tesliminin, simsarlığının, gönderilmesinin, transit olarak sevkinin, naklinin,ithal ve ihracının veya sözü geçen Tarafın görüşüne nazaran, işbu Sözleşme hükümlerine aykırı olabilecek her türlü fiillerin kasden yapılmalarının cezayı müstelzim memnu fiiller teşkil etmeleri ve ağır cürümlerin uygun bir cezaya ve bilhassa hapis ve diğer hürriyetten mahrumiyet cezalarına müstahak kılınmaları için gerekli tedbirleri alacaklardır.
2)Her Tarafın, anayasası,kazai ve adli sistemi ve milli mevzuatı hükümleri baki kalmak kaydı ile
a) i)I inci fıkrada sayılan yasak fiillerin her biri değişik memleketlerde ikraz edilmeleri halinde, ayrı bir suç addedilecektir.
ii)Söz konusu suçlardan herhangi birine kasten katılmak, suçu ika maksadıyla birleşmek veya anlaşmak veya suç ikaına teşebbüs etmek ve işbu maddede bahis konusu suçlarla ilgili olarak kasten yapılan hazırlık fiilleri ile mali muameleler, I inci fıkrada öngörülen cezaları müstelzim birer suç teşkil edecektir.
iii)Bu suçlar için yabancı memleketlerde hükmolunan mahkumiyet kararları, sabıka teşkili amacı ile nazarı itibara alınacaktır.
iv)Yukarıda söz edilen ağır suçlar, bunları ika edenler vatandaş veya yabancı olsun, suçun ülkesi üzerinde işlendiği Tarafça, veya iade talebinin vaki olduğu Tarafın mevzuatı gereğince suçlunun geri verilmesi şayanı kabul değilse ve söz konusu suçlu önceden takip ve muhakeme edilmemişse suçlunun ülkesi üzerinde bulunduğu tarafça takip olunacaktır.
b)I inci fıkra ve 2 inci fıkranın (a) bendinin (ii) kısmında bahsedilen suçların, Taraflar arasında imzalanmış veya imzalanacak olan suçluların geri verilmesi anlaşması hükümlerine göre geri vermeyi gerektiren birer vaka addolunması ve suçluların geri verilmesini bir anlaşmaya veya müteakabiliyete bağlamaya tarafların kendi aralarında geri verme hali olarak kabul olunması arzuya şayandır; şu kadar ki ; geri verme, kendisine geri verme talebi yapılan tarafın mevzuatı uyarınca uygulanacak ve sözü geçen taraf yetkili makamları suçu yeter derecede ağır saymadıkları takdirde, suçlunun tevkifini veya geri verilmesi red hakkında haiz olacaklardır.
3)İşbu maddenin hiç bir hükmü, yargı hakkı hususunda bir tarafın ceza hukukunun hükümlerine halel getirmeyecektir.
4)İşbu madde hükümleri, yetki konusunda Taraflardan her birinin ceza hukuku mevzuatıyla sınırlandırılmıştır.
Madde-37
Zapt ve müsadere
36 ncı maddede istihdaf edilen suçlardan herhangi birinin ikaı için kullanılan veya böyle bir suçun ikaına tahsis edilen her uyuşturucu madde, her madde ve her türlü malzeme zapt ve müsadere olunacaktır.
Madde-38
Uyuşturucu madde müptelalarının tedavisi
1)Uyuşturucu madde müptelalarının tedavilerini, bakılmalarını ve tabii hayata intibaklarını sağlamak üzere, Taraflar gereken tedbirlerin alınmasını özellikle göz önünde bulunduracaklardır.
2)Uyuşturucu madde iptilası, Taraf için vahim bir mesele teşkil ettiği ve aynı Tarafın iktisadi imkanları da müsait olduğu takdirde, uyuşturucu madde müptelalarının etkili bir şekilde tedavileri için uygun teşkilatın kurulması temenniye şayandır.
Madde-39
İşbu sözleşmenin gerektirdiğinden daha şiddetli milli kontrol tedbirlerinin uygulanması
İşbu sözleşmenin hükümlerine rağmen, Taraflardan hiç biri, işbu sözleşmede öngörülen kontrol tedbirlerinden daha sıkı veya daha şiddetli olanları ittihaz etmekten ve bilhassa, halk sağlığını korumak için gerekli veya uygun gördüğü takdirde, III numaralı cetveldeki müstahzarların veya II numaralı cetveldeki uyuşturucu maddelerin, I numaralı cetveldeki uyuşturucu maddelere uygulanan kontrol tedbirlerine veya bunların bazılarına tabi tutulmalarını istemekten alıkonulmayacak veya alıkonulmuş addedilmeyecektir.
Madde-40
Sözleşme metninde kullanılan diller, imza, tasdik ve katılma usulü
1)İngilizce, Çince, Ispanyolca, Fransızca ve Rusca metinleri aynı derecede geçerli bulunan işbu sözleşme, 1 Ağustos l961 tarihine kadar, Birleşmiş Milletler Teşkilatı üyesi bütün Devletlerin, sözü geçen teşkilata üye olmamakla beraber, Milletlerarası Adalet Divan Statüsüne Taraf bulunan veya Birleşmiş Milletlerin İhtisas Teşekküllerinden birine dahil olan veya Konseyin, Taraf olmak üzere davet edeceği her Devletin imzasına açıktır.
2)İşbu sözleşme tasdike tabidir. Tasdik belgeleri Genel Sekretere tevdi edilecektir.
3)İşbu sözleşme, 1 Ağustos 1961 tarihinden itibaren, I inci fıkrada derpiş edilen Devletlerin katılmasına açık tutulacaktır. Katılma belgeleri Genel Sekretere tevdi edilecektir.
Madde-41
Yürürlüğe giriş
1)İşbu sözleşme, 40 ıncı madde hükümlerine göre, 40 ıncı tasdik veya katılma belgesinin tevdiini takip eden 30 uncu günü sonunda yürürlüğe girecektir.
2)Söz konusu 40 ıncı belgenin tevdiinden sonra tasdik veya katılma belgesini tevdi eden herhangi bir Devlet için işbu sözleşme, tasdik ve katılma belgesinin tevdiini takip eden 30 uncu günün sonunda yürürlüğe girecektir.
Madde-42
Ülkelere göre uygulama
İşbu sözleşme, bir tarafın Milletlerarası sahada temsil ettiği anavatan dışı her ülkede, Tarafın veya ilgili ülkenin anayasası veya örf ve adeti gereğince bu gibi bir ülkenin peşin muvaffakatinin alınmasının gerekli olduğu haller hariç olmak üzere, uygulanacaktır. Bu takdirde Taraf en kısa zamanda, ülkenin gerekli muvafakatını elde etmeye gayret edecek ve bu muvafakatı elde ettiğinde bunu Genel Sekretere bildirecektir. İşbu sözleşme tebliğin Genel Sekreter tarafından alınması tarihinden itibaren, tebliğ belgesinde gösterilen ülke veya ülkelerde uygulanacaktır. Anavatan dışı ülkenin önceden muvafakatının alınmasının gerekli olmadığı hallerde, ilgili taraf, imza tasdik veya katılma sırasında, işbu sözleşmenin hangi anavatan dışı ülke veya ülkelere uygulanacağını beyan edecektir.
Madde-43
19,20, 21 ve 31 inci maddeler bakımından ülkeler
1)Taraflardan herhangi biri, 19, 20, 21,ve 31 inci maddelerin amaçlarına uygun olarak, ülkelerinden birinin, iki veya daha çok ülkeye bölündüğünü veya ülkelerinden iki veya daha çoğunun tek bir ülke halinde birleştiğini Genel Sekretere tebliğ edebilir.
2)Taraflardan ikisi veya daha çoğu, aralarında bir gümrük birliğinin kurulması sonucunda, 19,20,21,ve 31 inci maddelerin amaçlarına uygun olarak, tek bir ülke teşkil ettiklerini Genel Sekretere tebliğ edebilirler.
3)Yukarıdaki 1 ve 2 inci fıkralar gereğince yapılan herhangi bir tebliğ, yapıldığı yılı takip eden yılın 1 Ocak gününden itibaren hüküm ifade edecektir.
Madde-44
Evvelki Milletlerarası anlaşmaların ilgası
1)İşbu sözleşmenin yürürlüğe girmesinden itibaren, hükümleri, Taraflar arasında, aşağıdaki antlaşmaların hükümlerini ilga ederek onların yerlerini alacaklardır.
a)23 Ocak 1912 de La Haye’de imzalanan Milletlerarası Afyon Sözleşmesi ;
b)11 Şubat 1925 de Cenevre’de imzalanan,Müstahzar Afyonun İmali, İç Ticareti ve Kullanılması Anlaşması ;
c)19 Şubat 1925 ‘de Cenevre’de imzalanan Milletlerarası Afyon Sözleşmesi ;
d)13 Temmuz 1931 ‘de Cenevre’de imzalanan Uyuşturucu Maddelerin İmalini Tahdit ve Dağıtımını Tanzim Hakkında Sözleşme ;
e)27 Kasım 1931 ‘de Bangkok’da imzalanan Uzak Doğuda İçim Afyonu Tüketiminin Kontrolü Hakkında Anlaşma ;
f)La Haye’de 23 Ocak 1912 de ; Cenevre’de 11 Şubat 1925,19 Şubat 1925 ve 13 Temmuz 1931 de ;Bangkok ‘da 27 Kasım 1931 de ve Cenevre de 26 Haziran 1936 da (Bu sözleşmelerin sonuncusu üzerindeki etkisi hariç)aktolunan uyuşturucu maddeler hakkındaki anlaşma, sözleşme ve protokolleri tadil eden, 11 Aralık 1946 da Lake Success ” de imzalanan protokol;
g)f bendinde temas olunan 1946 protokolü ile tadil edilmiş bulunan a ila e bentlerinde sözü geçen sözleşme ve anlaşmalar;
h)11 Aralık 1946 da Lake Success de imzalanan protokolle tadil olunan, uyuşturucu maddelerin imalinin tahdidi ve dağıtımının tanzimi hakkındaki 13 Temmuz 1931 sözleşmesinde derpiş edilmeyen bazı uyuşturucu maddeleri Milletlerarası kontrol altına alan, 19 Kasım 1948 de Paris’te imzalanan protokol ;
i)23 Haziran 1953 de New York’da imzalanan, Haşhaş Ekiminin Afyon İstihsalinin,Milletlerarası Ticaretinin, Toptan Ticaretinin ve Kullanılmasının Sınırlandırılması ve Düzenlendirilmesi Hakkındaki Protokol ( İşbu protokol yürürlüğe girdiği takdirde)
2)İşbu Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden itibaren, işbu Sözleşmenin 36 ıncı maddesinin 2 fıkra (b)bendi,26 Haziran 1936 da Cenevre’de imzalanan Zararlı İlaçlar Kaçakçılığının Men’i Hakkındaki Sözleşmenin 9 uncu maddesini, sözü geçen Sözleşmenin akitlerinden olup,işbu Sözleşmeye Taraf olanlar arasında ilga ederek onun yerine kaim olacaktır; Bununla beraber,sözü geçen Taraflardan herhangi biri, Genel sekretere bu konuda bilgi vererek,sözü geçen 9 uncu maddeyi yürürlükte bırakabilir.
Madde-45
Geçici hükümler
1)9 uncu maddede kurulması öngörülen Organ”ın görevleri, işbu sözleşmenin yürürlüğe girişi tarihinden itibaren ( Madde 41.fıkra 1) mahiyetlerine göre, 44 üncü madde c bendinde bahsi geçen muaddel sözleşmenin 6 ncı bölümü hükümleri gereğince kurulan Daimi Merkez Komitesi ve yine 44 üncü madde d bendinde sözü geçen madde 1 inci sözleşmenin 2 nci bölüm hükümleri uyarınca kurulan Kontrol Organ”ı tarafından, geçici olarak ifa edilecektir.
2)Konsey, 9 uncu maddede sözü edilen yeni Organ’ın göreve başlayacağı tarihi tespit edecektir. Bu tarihte, sözü geçen Organ, işbu sözleşmeye Taraf olmayıp 44 üncü madde de sayılan anlaşmalara taraf bulunan Devletler için, 1 inci fıkrada sözü edilen daimi Merkez Komitesiyle Kontrol Organının görevlerini üzerine alacaktır.
Madde-46
Fesih ihbarı
1)İşbu sözleşme yürürlüğe girişi tarihinden itibaren iki yıllık bir müddetin sonunda (Madde 41,fıkra 1), Taraflardan herhangi biri, kendi adına veya Milletlerarası sahada temsil ettiği ve 42 inci madde gereğince verilmiş bulunan muvafakatı geri almış olan bir ülke adına Genel Sekreter bu hususta bir belge tevdi ederek işbu sözleşmeyi fes edebilecektir.
2)Genel Sekreter fesih ihbarını 1 Temmuz’dan önce veya o tarihte alırsa, işbu ihbar, gelecek yılın 1 Ocak tarihinde geçerli olacaktır;fesih ihbarı 1 Temmuz ‘dan sonra alındığı takdirde, gelecek yılın 1 Temmuz’undan önce veya o tarihte alınmış gibi hüküm ifade edecektir.
3)1 inci fıkra hükümlerine uygun olarak tebliğ edilen fesih ihbarları dolayısıyla, sözleşmenin yürürlüğe girmesi için 41 inci maddenin 1 inci fıkrasında derpiş edilen şartlar temin edilemez duruma girince, işbu sözleşme sona erecektir.
Madde-47
Tadiller
1)Her taraf, işbu sözleşmeyi tadil teklifinde bulunabilir. Söz konusu tadil teklifinin metni ve bunu gerektiren sebepler Genel Sekretere tebliğ olunacaktır. Genel Sekreterde bunu taraflara ve Konseye intikal ettirecektir. Konsey, aşağıdaki şekillerde karar verebilir:
a)Teklif edilen değişikliğin incelenmesi amacıyla, Birleşmiş Milletler anlaşmasının 62 inci maddenin 4 üncü fıkrası uyarınca bir konferans toplamak;
b)Taraflara, teklif edilen değişikliği kabul edip etmediklerini sormak ve onlardan, gerektiğinde, söz konusu teklif üzerindeki görüşlerinin Konseye sunulmasını istemek.
2)İşbu maddenin 1 inci fıkrasının (b)bendine uygun olarak taraflara dağıtılan bir tadil tasarısı, tebliğinden itibaren 18 ay içinde hiç bir tarafça reddolunmamışsa, söz konusu tasarı derhal yürürlüğe girecektir. Bununla beraber, tasarıyı taraflardan biri reddederse Konsey,Tarafların görüşlerini göz önünde bulundurmak suretiyle sözü geçen değişikliği incelemekle görevlendireceği bir konferans toplamanın muvafık olup olmayacığına karar verebilecektir.
Madde-48
Anlaşmazlıklar
1)İşbu sözleşmenin yorumu veya uygulanmasında iki veya daha çok taraf arasında anlaşmazlık çıktığı takdirde, sözü geçen taraflar bu anlaşmazlığı görüşme, soruşturma, arabuluculuk, uzlaştırma, hakemlik ve bölgesel teşekküllere baş vurma yollarıyla veya kaza-i yoldan yahut bizzat seçecekleri başkaca barışçı vasıtalarla çözümlemek üzere birbirlerine danışacaklardır.
2)1 inci fıkrada derpiş olunan vasıtalarla çözümlenmeyen bir kabil bir anlaşmazlık, Milletlerarası Adalet Divanına havale edilecektir.
Madde-49
Geçici ihtirazi kayıtlar
1)Taraflardan her biri, imza, tasdik veya katılma sırasında, ülkelerinden birinde, aşağıdaki hususlara geçici olarak müsaade etmek hakkını muhafaza edebilir.
a)Afyonun yarı tıbbi amaçlarla kullanılması ;
b)İçim afyonunun kullanılması ;
c)Koka yaprağının çiğnenmesi ;
d)Tıbbi olmayan amaçlarla kenevir, kenevir reçinesi hülasa ve tontürlerinin kullanılması;
e) (a)ila (d)bentlerinde zikredilen amaçlarla söz konusu bentlerde kastedilen uyuşturucu maddelerin istihsali, imale ve ticareti.
2)1 inci fıkra uyarınca yapılan ihtirazi kayıtlar aşağıdaki kayıtlara tabi tutulacaklardır.
a)1 inci fıkrada zikredilen faaliyetlere, ancak, ihtirazi kaydın ait olduğu ülkeler için bu faaliyetler geleneksel oldukları ve 1 Ocak 1961 de bunlara müsaade edilmiş bulunduğu ölçüde izin verilecektir.
b)1 inci fıkrada söz konusu edilen uyuşturucu maddelerin, aynı fıkrada zikredilen amaçlarla, Taraf olmayan bir Devlete veya 42 inci madde hükümleri uyarınca işbu Sözleşmenin uygulanmadığı bir ülkeye ihracına müsaade olunamayacaktır.
c)Afyon içme izni, ancak yetkili makamlarca 1 Ocak 1964 den önce bu maksatla tescil olunmuş kimselere verilebilecektir.
d)Yarı tıbbi araçlarla afyon kullanılması, işbu Sözleşmenin 41 inci fıkrasında derpiş edildiği üzere, yürürlüğe girişinden itibaren on beş yıllık bir süre içinde ilga edilmelidir ;
e)Koka yaprağı çiğnenmesi,işbu Sözleşmenin 41 inci maddesinin 1 inci fıkrasında derpiş edildiği üzere, yürürlüğe girişinden itibaren yirmi beş yıllık bir süre içinde ilga edilmelidir.
f)Tıbbi ve bilimsel olmayan amaçlarla kenevir kullanılmasına, mümkün olan en kısa zamanda, fakat her halükarda işbu Sözleşmenin 41 inci maddesinin 1 inci fıkrasında derpiş edildiği üzere, yürürlüğe girişinden itibaren yirmi beş yıllık bir süre içinde, son verilecektir;
g)1 inci fıkrada sayılan kullanmalar hakkında sözü geçen fıkrada zikredilen uyuşturucu maddelerin istihsali, imale ve ticareti, bu kullanmalarla aynı zamanda azaltılacak ve sonunda ortadan kaldırılacaktır.
3)1 inci fıkra gereğince ihtirazi kayıt koyan bir taraf;
a)18 inci maddenin 1 fıkrasının (a)bendine uygun olarak Genel Sekretere göndereceği yıllık rapora, 1 inci fıkrada sözü edilen, kullanma, istihsali, imal veya ticaretinin ortadan kaldırılmasını tesirli kılmak üzere önceki yıl kaydedilmiş bulunan ilerlemeleri yazmaya ;
b)Organ’ın tavsiye ettiği tarz ve şekilde, haklarında ihtirazi kayıt konulmuş olan faaliyetler hakkında Organ’a ayrı ayrı tahminler ( Madde 19)ve istatistikler ( Madde 20)vermeye mecburdur.
4.a)1 inci fıkra uyarınca ihtirazi kayıt koyan bir taraf ;
i)3 üncü fıkranın (a)bendinde anılan raporu, içindeki bilginin ait olduğu yılın sonunu takip eden altı ay içinde ;
ii)3 üncü fıkranın (b)bendinde anılan tahminleri, 12 inci maddenin 1 inci fıkrası gereğince Organ’ın bu hususta tespit ettiği tarihi takip eden üç ay içinde ;
iii)3 üncü fıkranın (b)bendinde anılan istatistikleri, 20 inci maddenin 2 inci fıkrası gereğince verilmeleri gereken tarihi takip eden üç ay içinde, vermediği takdirde duruma göre Organ veya Genel Sekreter, ilgili tarafa, gecikmeyi gösteren bir tebliğ göndererek, bu tebliğin alınmasından itibaren üç aylık bir süre içinde sözü geçen bilginin verilmesini isteyecektir.
b)Taraflardan biri, Organ’ın veya Genel sekreterin talebine, yukarıda gösterilen müddet içinde uymadığı takdirde, 1 inci fıkra uyarınca yapılan söz konusu ihtirazı kayıt hükümsüz olacaktır.
5)İhtirazi kayıt konan bir Devlet, her zaman,yazılı ihbar yoluyla, ihtirazi kayıtlarının bütününü veya bir kısmını geri alabilecektir.
Madde-50
Diğer ihtirazi kayıtlar
1)49 uncu maddeye veya müteakip fıkralara uygun olarak getirilen ihtirazi kayıtlardan başka herhangi bir ihtirazi kayda müsaade olunmaz.
2)Her Devlet, imza, tasdik veya katılma sırasında işbu Sözleşmenin aşağıdaki hükümleri hakkında ihtirazi kayıtlar dermeyan edebilir:
12 inci maddenin 2 ve 3 üncü fıkraları ; 13 üncü maddenin 2 fıkrası 14 üncü maddenin 1 ve 2 inci fıkraları ; 31 inci maddenin 1 inci fıkrasının (b)bendi ; ve 48 inci madde
3)Sözleşmeye taraf olmak, fakat işbu maddenin 2 inci fıkrasında veya 49 uncu maddede sayılan ihtirazi kayıtlardan başka ihtirazi kayıtlar dermeyanına müsaade edilmesini isteyen her Devlet bu niyetinde Genel Sekreteri haberdar edebilir. Söz konusu ihtirazi kaydın Genel Sekreter tarafından tebliğ edildiği tarihten itibaren geçecek 12 ayın sonundan önce işbu sözleşmeyi tasdik veya ona iltihak etmiş olan Devletlerin üçte biri, söz konusu müddetin sonunda bu ihtirazi kayda itiraz etmedikleri takdirde, işbu ihtirazi kayıt kabul edilmiş sayılacaktır ;şu ana kadar ki söz konusu ihtirazi kayda itiraz edecek Devletler, kaydı koyan Devlete karşı işbu sözleşmeden doğan ve ihtirazi kayda ait bulunan herhangi bir hukuki yükümlülük altına girmeyeceklerdir.
4)İhtirazi kayıt dermeyan eden bir Devlet, her zaman, yazılı ihbar yoluyle ihtirazi kayıtlarının hepsini veya bir kısmını geri alabilecektir.
Madde-51
Tebligat
Genel Sekreter, 40 ıncı maddenin 1 inci fıkrasında anılan bütün Devletlere, aşağıdaki hususları tebliğ edecektir:
a)40 ıncı madde uyarınca,imza,tasdik veya katılmalar :
b)41 inci madde uyarınca işbu Sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarih :
c)46 ıncı madde uyarınca yapılan fesihler :
d)42, 43,47,49, ve 50 inci maddeler uyarınca yapılacak demeçler ve tebliğler.
Usulü veçhile yetkilendirilmiş olan, imzaları aşağıda bulunan temsilciler, kendi hükümetleri adına, TASDİKEN işbu Sözleşmeyi imzalamışlardır.
Birleşmiş Milletler Teşkilatı arşivlerinde saklanacak olan bir nüsha halinde düzenlenmiş olup, usulünce onaylanmış örnekleri Birleşmiş Milletler Teşkilatının bütün üyelerine ve 40 ıncı maddenin 1 inci fıkrasında istihdaf olunan diğer Devletlere gönderilecek olan işbu Sözleşme 30 Mart 1961 günü New York ‘ta DÜZENLENMİŞTİR.
Uyuşturucu Maddelere Dair 1961 sözleşmesine buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynak: IEGM