📝 Editoryal Not:
Kalp hastalıkları, özellikle asemptomatik veya hafif belirtilerle seyrettiğinde tanı gecikmesine yol açabilir. Bu durum, kardiyovasküler mortalite ve morbiditeyi artıran önemli bir halk sağlığı problemidir. Aşağıdaki basın bülteni, yaz mevsimi, stres ve yoğun iş temposu gibi faktörlerin maskeleyebileceği kalp hastalığı belirtilerini, bilimsel doğruluk ve klinik pratik açısından ele almaktadır. Metin, sağlık profesyonellerine; erken tanı, hasta eğitimi ve risk yönetimi konularında klinik farkındalık sağlamayı amaçlamaktadır.
Yüksek sıcaklık, artan fiziksel stres ve yoğun iş temposu, bazı kardiyovasküler semptomların gözden kaçmasına yol açabilir. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Taşar, “Kalp hastalıklarında bazı klinik bulgular, mevsimsel veya çevresel etkenlere atfedilerek önemsenmeyebilir. Ancak erken tanı ve tedavi, kardiyak olay riskini azaltmada kritik rol oynar” uyarısında bulundu.
1. Yorgunluk (Unexplained Fatigue)
Efor kapasitesinde azalma, merdiven çıkma veya kısa mesafe yürüyüş gibi aktivitelerde aşırı yorgunluk, dinlenme sonrası dahi düzelmiyorsa; kalbin kardiyak debisini (pompalama gücünü) yeterli düzeyde sağlayamadığının göstergesi olabilir.
2. Nefes Darlığı (Dyspnea)
Efor sırasında veya istirahatte nefes almakta güçlük, gece uykudan ani nefes tıkanması ile uyanma (paroksismal noktürnal dispne) ve ortopne, sıklıkla kalp yetmezliği ile ilişkilidir. Altta yatan mekanizma, akciğerlerde sıvı birikmesidir (pulmoner konjesyon).
3. Göğüs Rahatsızlığı (Chest Discomfort)
Göğüste baskı, yanma, sıkışma veya dolgunluk hissi; miyokard iskemisinin tipik bulgularındandır. Bu his, sol kola, çeneye, boyuna veya sırta yayılabilir. Eforla tetiklenmesi ve istirahatle azalması, angina pektoris lehinedir.
4. Periferik Ödem (Bacak veya Ayakta Şişlik)
Ayak bilekleri, bacaklar veya abdominal bölgede ödem; sağ kalp yetmezliğinin tipik bulgusudur. Genellikle akşam saatlerinde belirginleşir.
5. Taşikardi ve Aritmiler (Hızlı veya Düzensiz Kalp Atışı)
İstirahatte dahi hızlanan kalp atımı, ritim düzensizliği veya çarpıntı hissi; atriyal fibrilasyon gibi klinik açıdan önemli aritmilerin belirtisi olabilir. Bayılma veya baş dönmesi eşlik ediyorsa acil değerlendirme gerekir.
6. Senkop veya Presenkop (Baş Dönmesi/Bayılma)
Ani gelişen bilinç kaybı veya baş dönmesi, beyne giden kan akımının azalmasıyla ilişkilidir. Ritim bozuklukları, ciddi kapak hastalıkları veya kardiyomiyopatiler bu duruma neden olabilir.
7. Uyku Bozukluğu (Sleep Disturbances)
Geceleri sık uyanma, oturur pozisyonda uyuma ihtiyacı; ileri evre kalp yetmezliğinde akciğerlerde sıvı birikiminin (pulmoner ödem) göstergesidir.
8. Ani ve Soğuk Terleme (Diaphoresis)
Açıklanamayan, ani başlayan soğuk terleme; akut miyokard enfarktüsünde görülebilir. Bu durum, sempatik sinir sisteminin aşırı aktivasyonu ile ilişkilidir.
9. Göğüs Ağrısı (Chest Pain)
Ani, şiddetli ve dinlenme ile geçmeyen göğüs ağrısı; akut koroner sendromun tipik belirtisidir. Acil medikal müdahale gerektirir.
Klinik Öneri
Bu belirtiler, tek başına veya birlikte görülebilir. Risk faktörleri (hipertansiyon, diyabet, dislipidemi, sigara kullanımı) olan hastalarda, belirtiler göz ardı edilmemelidir. Erken tanı, mortalite ve morbiditeyi anlamlı ölçüde azaltır.
