📝 Editoryal Not:
Bu yazı, diyabetik ayak hastalarının yaz aylarında karşılaşabileceği riskleri ve önleyici tedbirleri detaylı şekilde ele alıyor. Hastalar ve sağlık profesyonelleri için pratik öneriler sunarken, ayak sağlığının korunması ve komplikasyonların önlenmesi açısından kritik bilgileri vurgulamaktadır. Yaz dönemi özel riskleri ve dikkat edilmesi gereken belirtiler bilimsel temelde açıklanarak okuyucuya rehberlik edilmektedir.
Diyabetik ayak, diyabetin neden olduğu sinir (nöropati) ve damar (mikro/makroanjiyopati) hasarları sonucu ortaya çıkar. Sinir hasarı, ayağın ağrı, sıcaklık veya yaralanma gibi uyarıları algılamasını engeller; bu nedenle küçük yaralar fark edilmeden tedavi gecikebilir. Damar hasarları ise dokulara giden kan akışını azaltır ve yaranın iyileşmesini geciktirir, enfeksiyon riskini artırır.
Yaz aylarında sıcaklık, terleme ve uygun olmayan ayakkabı kullanımı bu süreci hızlandırabilir. Memorial Bodrum Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Op. Dr. Serkan Akçay, diyabetik ayak hastaları için yaz aylarında dikkat edilmesi gereken önlemleri paylaştı.
Yaz Aylarında Yara Oluşumu Kolaylaşıyor
Sıcak hava, aşırı terleme, uygunsuz ayakkabı seçimi ve çıplak ayakla dolaşma gibi etkenler, diyabetik ayak hastalarında yara oluşumunu kolaylaştırır veya mevcut yaraları kötüleştirir. Yaz aylarında artan mantar ve bakteriyel enfeksiyon riski, hastaların bu dönemde daha hassas olmasına yol açar.
Güneş ve Sıcaklık Riskine Karşı Önlemler
Ayakları doğrudan güneşten koruyun; güneş yanıkları yara riskini artırabilir.
Kum, asfalt ve taş gibi yüzeylerin sıcaklığı nöropatisi olan hastalar için yanık oluşturabilir.
Yeterli sıvı alımı ile cilt kuruluğunu ve çatlak oluşumunu önleyin.
Günlük Ayak Bakımı ve Kontrol
Ayakları her gün yaralar, kızarıklık, su toplaması, çatlak veya renk değişikliği açısından kontrol edin.
Ayak altını görmek için ayna kullanın.
Ilık suyla yıkayın, uzun süre suda bekletmeyin.
Yumuşak havluyla, özellikle parmak aralarını dikkatlice kurulayın.
Tırnak batması veya nasır varsa profesyonel yardım alın; kendi başınıza müdahale etmeyin.
Ayakkabı ve Çorap Seçimi
Çıplak ayakla dolaşmayın; sahilde, havuz kenarında veya bahçede diyabetik terlik veya uygun ayakkabı kullanın.
Nefes alabilen, dikişsiz ve ortopedik ayakkabılar tercih edin.
Yeni ayakkabıları önce evde kısa süre deneyin.
Pamuklu, terletmeyen ve dikişsiz çoraplar giyin, her gün değiştirin.
Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler ve Sağlık Önlemleri
Yeni yara veya su toplaması, kızarıklık ve şişlik
Ayakta sıcaklık artışı, iltihap veya kötü koku
Yara iyileşmesinde gecikme
Ayrıca, kan şekeri seviyesini düzenli takip etmek, diyete özen göstermek, şekerli ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak, sigara kullanımını bırakmak ve düzenli doktor kontrolleri yapmak, yara iyileşmesini destekler ve komplikasyon riskini azaltır.
