📝 Editoryal Not:
Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türlerinden biridir ve erken teşhis yaşam süresini doğrudan etkiler. Bu haber, sağlık profesyonelleri ve klinik çalışanlar için, meme kanserinin risk faktörlerini, klinik belirtilerini, tarama yöntemlerini ve güncel tedavi yaklaşımlarını özetleyerek, hasta bakımında kritik öneme sahip bilgileri sunmaktadır. Özellikle mamografi ve erken cerrahi müdahalelerin rolü vurgulanmaktadır.
Dünyada her yıl yaklaşık 2,5 milyon kadını etkileyen meme kanseri, kadınlarda en sık rastlanan malign tümörlerden biridir. Acıbadem Bayındır İçerenköy Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Köksal Bilgen, meme kanserinin belirtileri, risk faktörleri, kalıtsal geçişi, tarama ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Meme Kanseri ve Türleri
Meme kanseri, memedeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkar ve çoğunlukla lobüller veya kanallarda başlar. İlerleyen evrelerde lenf ve kan yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Prof. Dr. Köksal Bilgen, en yaygın türleri şöyle açıkladı:
- Duktal invaziv (IDC): Hücreler süt kanallarının dışına çıkarak çevre meme dokusuna ve uzak bölgelere yayılabilir.
- Lobüler invaziv (ILC): Hücreler lobüllerden çevre dokulara ve sistemik olarak diğer organlara ilerleyebilir.
Meme Kanseri Belirtileri
Prof. Dr. Bilgen’e göre, uyarıcı belirtiler şunlardır:
- Memede veya koltuk altında kitle
- Memede kalınlaşma veya şişlik
- Meme derisinde kızarıklık, irritasyon veya pullanma
- Meme ucunda çekilme veya ağrı
- Memede asimetri veya açıklanamayan şişlik
- Deride gözeneklerin genişlemesi veya dokuda yumuşama
Risk Faktörleri ve Kalıtsal Geçiş
Meme kanseri riskini artıran başlıca faktörler şunlardır:
- Kadın cinsiyet ve ileri yaş
- Aile öyküsü ve BRCA1/BRCA2 gibi genetik mutasyonlar
- Yoğun meme dokusu
- Obezite ve sağlıksız yaşam tarzı (alkol, fiziksel aktivite eksikliği, beslenme)
Kalıtsal meme kanseri riski yüksek olan kadınlar, özellikle ailede meme veya yumurtalık kanseri öyküsü bulunanlar, düzenli tarama ve elle muayene ile erken teşhise önem vermelidir.
Tarama ve Erken Teşhis
Mamografi, meme kanserini erken evrede tespit etmek için en etkili yöntem olarak kabul edilir. Prof. Dr. Bilgen:
“Mamografi ile tümör, elle fark edilmeden yaklaşık iki yıl önce saptanabilir. 40 yaş ve üzeri kadınların yılda bir kez mamografi yaptırması gerekir. Erken teşhis, tedavi başarısını doğrudan etkiler.”
Tedavi ve Cerrahi Yöntemler
Tedavi, hastalığın evresine göre planlanır:
- Erken evre: Genellikle cerrahi ile başlanır, ardından radyoterapi ve/veya kemoterapi uygulanır.
- İleri evre: Kemoterapi önceliklidir; cerrahiye ihtiyaç duyulabilir.
Cerrahi seçenekler:
- Meme koruyucu cerrahi: Onkolojik prensiplere uygun ve estetik açıdan avantajlıdır.
- Mastektomi: Meme cildi korunarak protez veya hastanın kendi dokuları ile estetik sonuç elde edilebilir.
Prof. Dr. Bilgen, erken tanının önemini vurgulayarak:
“Kadınların kendi kendine muayene yapması, düzenli hekim kontrollerini aksatmaması ve mamografi taramalarını ihmal etmemesi kritik öneme sahiptir.”
